Bu makale canon kabul edilen bir konuyu ele alıyor.

Galaktik Cumhuriyet

Sithpedi sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Bu makale, bu konunun Canon versiyonunu ele almaktadır.  Buraya tıklayarak Sithpedi'de bu konunun Legends versiyonuna gidebilirsin. 
Bu makale "Eski Cumhuriyet" olarak da bilinen Galaktik Cumhuriyet ile ilgili. Asi Birliği tarafından kurulan Yeni Cumhuriyet makalesini arıyor olabilirsiniz.
Diğer kullanımları için şuraya bakın: Eski Cumhuriyet (belirsizlik).

"Galaktik Cumhuriyet, mesafe ya da zamandan daha büyük bir efsanenin Cumhuriyet'iydi."
―Janyor[13]

Büyük Cumhuriyet veya bastiçe Cumhuriyet olarak da bilinen Galaktik Cumhuriyet, uzaya yayılmış demokratik bir federal birlikti. Eski Cumhuriyet ve ilk Galaktik Cumhuriyet, YSÖ 1032'ye kadar var olan modern öncesi Cumhuriyet'e atfedilen terimlerdi ve Eski Cumhuriyet aynı zamanda YSÖ 19'da Galaktik İmparatorluk'un yerini aldığı modern Cumhuriyet'e de atıfta bulunuyordu. Buna ek olarak, Yüksek Cumhuriyet terimi Cumhuriyet'in gücünün zirvesine ulaştığı, yaklaşık YSÖ 500'den yaklaşık YSÖ 100'e kadar süren dönemi ifade ediyordu. Cumhuriyet, Yavin Savaşı'ndan binlerce yıl önce, yaklaşık YSÖ 25.000'de, Jedi Düzeni ile aynı zamanda kuruldu. Galaktik Senato, Cumhuriyet'i Galaktik Anayasa altında yönetiyordu ve Cumhuriyet'in üye dünyalarını temsil eden binlerce senatörden oluşuyordu. Yüce Şansölye, Coruscant'taki hükûmeti yönetmek üzere Senato üyeleri arasından seçilen cumhurbaşkanının ünvanıydı. Galaktik Şehir olarak adlandırılan bir ekümenopolis veya şehirle kaplı gezegen olan Coruscant, Cumhuriyet'in başkenti ve dolayısıyla Senato'nun da merkeziydi.

Galaktik Cumhuriyet ve yıldız sistemleri egemenliği paylaşıyordu ve Merkez Dünyalar'dan Dış Halka Bölgeleri'ne kadar çok sayıda dünyayı kapsıyor, insan ve uzaylı gibi çeşitli duyarlı türleri tek bir bayrak altında birleştiriyordu. Cumhuriyet, gücü arttıkça Mandalorlar, Zygerrian Köle İmparatorluğu, Nihil ve çeşitli Sith İmparatorlukları gibi çeşitli düşmanlara karşı birçok savaş yaptı. Kendilerini Güç'ün aydınlık tarafına adamış Güç'e hassaslardan oluşan dinî bir grup olan Jedi Düzeni, Senato'nun hizmetine yemin etti ve bu nedenle Jedi Şövalyeleri Cumhuriyet içinde barış ve adaletin koruyucuları olarak karşılandı. Yüzyıllar süren çatışmalar Eski Cumhuriyet'in çöküşüyle sonuçlandı ve kadim Jedi ve Sith'ler arasındaki son savaş, modern Galaktik Cumhuriyet'in yeniden kurulması ve yükselişiyle sona erdi ve bin yıl süren bir barış çağı olan Cumhuriyet Devri'ni başlattı. Cumhuriyet'in tarihi resmî olarak sıfırlandı ve bu olaydan önceki çağlar Eski Cumhuriyet devri olarak bilinen kolektif bir bütün hâlinde birleştirildi.

Cumhuriyet yüzyıllar süren genişleme ve refahın ardından bir gerileme dönemine girdi. Yeniden dirilen Sith Lordlarının da yardımıyla Ayrılıkçı Krizi galaksiyi Cumhuriyet yanlıları ve Bağımsız Sistemler Konfederasyonu arasında böldü. Büyük Cumhuriyet Ordusu, Klon Savaşları sırasında Cumhuriyet Askeriyesi'ni Ayrılıkçı Droid Ordusu'na karşı yöneten Jedi Generallerin önderliğinde organize edildi. Ancak çatışma, Sith'in Kara Lordu Darth Sidious'ın gizli kimliği olan Yüce Şansölye Sheev Palpatine'in Cumhuriyet'i diktatörce bir şekilde kontrol etmesine ve aldatmasına izin verecek şekilde planlanmıştı. Savaşın sona ermesiyle birlikte Sidious, 66. Emir aracılığıyla Büyük Jedi Tasfiyesi'ni başlattı ve kendisini Galaktik İmparator ilan ederek Cumhuriyet'i Galaktik İmparatorluk'a dönüştürdü. İmparatorluk Senatosu, İmparatorluk Devri'nin zirvesinde İmparator tarafından feshedilene kadar Eski Cumhuriyet'in son kalıntısı olarak kaldı. Galaktik İç Savaş'ın ardından Cumhuriyet'i Yeniden Kurma Birliği, Yeni Cumhuriyet olarak tamamen yeniden örgütlendi ve bir nesil süren İmparatorluk yönetiminin ardından Galaktik Cumhuriyet'i yeniden kurdu.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Özgürlüğün doğuşu[değiştir | kaynağı değiştir]

"Bin nesilden uzun zamandır Jedi Şövalyeleri, Eski Cumhuriyet'te barışın ve adaletin koruyucularıydılar. Karanlık zamanlardan önce. İmparatorluk'tan önce."
―Obi-Wan Kenobi[15]
Modern dönemden önceki Galaktik Cumhuriyet, "Eski Cumhuriyet" olarak adlandırılıyordu.

Kurucu üyeleri Alderaan[16] ve Chandrila[17] gibi gezegenler olan ilk Galaktik Cumhuriyet, YSÖ 25.000[18] dolaylarında kuruldu ve galakside[13] genişleyerek bölgenin egemen gücü hâline geldi. İmparatorluk Devri'nden yaklaşık 20.000 yıl önce Thisspiaslıların Kan Monarşisi, kuruluşunan erken aşamasında olan Galaktik Cumhuriyet'e katıldı. Cumhuriyet, uzun tarihi boyunca pek çok şekilde adlandırıldı ve bu modern öncesi dönemde Cumhuriyet, devletin resmî adı Galaktik Cumhuriyet olmasına karşın tarihçiler tarafından "Eski Cumhuriyet"[13] şeklinde adlandırıldı.[19] Eski Cumhuriyet'in başkenti ekümenopolis Coruscant'ta yer alıyordu ve binlerce yıl boyunca orada kalmaya devem etti.[20]

Galaktik İç Savaş'ın başlamasından en az 6.000 yıl önce Güç'ün karanlık tarafının uygulanmasının Jedi'ın ilerlemesine fayda sağlayacağına inanan sapkın bir Jedi grubu, Jedi Düzeni'nden koptu. Düzenin bu olayla ideolojik olarak bölünmesi Yüzyıllık Karanlık olarak bilinen olayı başlattı ve bu da Sith'in doğuşu ile sonuçlandı.[21] Bir noktada Sith'ler, Coruscant'ta bir Sith tapınağı inşa etmeyi başardılar. Sapkın grup sonunda yenildi ve Eski Cumhuriyet'ten bilinmeyen uzaya sürüldü.[6] Sith'lerin kovulmasının ardından Jedi Tapınağı, karanlık enerjisini içerebilmek için Sith Tapınağı'nın üzerine inşa edildi.[6] Merkez tapınaklarını Coruscant'ta kurduktan sonra Jedi Düzeni, Eski Cumhuriyet ile yakın bir ilişki yürüttü ve Jedi'lar bin nesilen uzun süre boyunca barışın ve adaletin koruyucuları oldular.[15] Jedi'lar, sürgünden sonra Sith'lerin Moraband'da yeniden toplandığından bihaberdi.[21]

İmparatorluk Devri'nden binlerce yıl önce Corellia hanedanı, Eski Cumhuriyet'in sınırlarını genişletmeye yardımcı olan keşif ve kolonizasyon çabalarına sponsor oldu.[22]

Galaksideki kaderlerin çarpışması[değiştir | kaynağı değiştir]

"İktidarın tarihi bu odalarda. Bu parçaların bazıları Chiss'in Galaktik Cumhuriyet ve Sith İmparatorluğu arasındaki savaşlara katıldığı zamanlara kadar uzanmakta."
Mitth'raw'nuruodo, Ar'alani'ye[kaynak]

Eski Cumhuriyet, nüfuzunu yıldızlar boyunca yaydıktan sonra, Zygerria Köle İmparatorluğu gibi çeşitli güçlerle temasa geçti. Bu sıralarda bir noktada Eski Cumhuriyet, köleliği yasadışı ilan etti ve galaksideki diğer uygarlıkların köleliği kaldırmasını bekledi. Kölelik üzerine inşa edilen Zygerria İmparatorluğu uymayı reddetti ve hem Eski Cumhuriyet'i hem de Jedi'ı müdaheleye zorladı. Zygerrialıların reddinin ardından Eski Cumhuriyet'in ve Jedi'ın birleşik orduları İmparatorluğun üzerine yürüdü. Eski Cumhuriyet nihayetinde galip geldi ve köle ticareti yeraltı dünyasına çekildi. Köle İmparatorluğu yıkıldı ve hükûmetinden geriye kalanlar Zygerria ana gezegenine çekildi.[23]

Eski Cumhuriyet devrinde Jedi ve Sith arasında yıkıcı savaşlar yaşandı.

Sith'ler yeniden toparlandı ve Eski Cumhuriyet'e saldırdı. İlerleyen süreçte karanlık Düzen, Jedi ve Eski Cumhuriyet ile savaşmaya başladı. Bu, Eski Cumhuriyet'in çöküşüne kadar sürecek bir dizi çatışmaya yol açtı.[21] Muharebelerden biri sırasında Jedi, Malachor'daki Sith İmparatorluğu ile savaştı ve bu Düzen'in tarihindeki en yıkıcı savaştı.[24]

Eski Cumhuriyet bir noktada Mandalorlarla karşılaştı. Savaşçı medeniyet, Eski Cumhuriyet'e karşı bir dizi sebepsiz sefer düzenledi. Tam teşekküllü bir savaş patlak verdikten sonra Jedi, Cumhuriyet'i savunmak için devreye girdi.[25] Bu süre zarfında Jedi ve Cumhuriyet güçlerinin genişleyen Sith İmparatorluğu'na karşı olan savaşı devam etti. Bu savaşlar sırasında her iki taraf da büyük kyber kristalleri tarafından desteklenen bir dizi kitle imha silahı inşa etti.[26][27]

Galaktik Cumhuriyet, Sith İmparatorluğu'na karşı Chiss Yükselişi'ni de içeren birtakım savaşlara da katıldı. Yükseliş, sınırlarına çekilmeden önce bir dizi uzaylı ile karşılaştı.[19]

Eski Cumhuriyet'in düşüşü[değiştir | kaynağı değiştir]

"Bu ışın kılıcı atalarım tarafından Eski Cumhuriyet'in düşüşü sırasında Jedi Tapınağı'nızdan çalındı."
―Pre Vizsla, Obi-Wan Kenobi'ye Karakılıç'tan bahsediyor[kaynak]
Mandalor Savaşları, Eski Cumhuriyet'in sonunun başlangıcı oldu

Sith Uygarlığı, Mandalore'un savaşçı uygarlığı ve Jedi Düzeni; savaş için sürekli Eski Cumhuriyet uzayına birlikler gönderdi.[25][21] Bu durum her tarafın kaynaklarını zorlar bir hal aldı. Sith İmparatorluğu'nun gücü Eski Cumhuriyet'in Düşüşü sırasında arttı ve Sith'ler neredeyse galaksiyi ele geçirdi.[2] Ayrıca bu sırada Klon Savaşları sırasında Mandalor grup Ölüm Gözcüleri'nin lideri olan Vizsla Klanı'ndan[28] Pre Vizsla'nın atası, KarakılıçJedi Tapınağı'ndan çaldı.[25]

Bir noktada galaksi Karanlık Çağ'a girdi. Bu sürede Jedi-Sith Savaşı başladı. Savaşın başlarında Eski Cumhuriyet'in başkenti Coruscant, Sith'ler tarafından ele geçirildi. İlerleyen zamanlarda Sith'ler Jedi'lar tarafından Coruscant'ın Kurtuluşu sırasında gezegenden sürüldü.[13]

Umudun ateşi[değiştir | kaynağı değiştir]

"Yıkıcı bir devrilmenin ardından Cumhuriyet'in zaferi oldukça kesindi. Cumhuriyet başkentini yeniden Coruscant'a taşıyarak kendini yeniden kurdu. Bu galaksi tarihi için bir milat oldu ve o andan itibaren Galaktik Cumhuriyet doğdu."
―Janyor[kaynak]

Eski Cumhuriyet orduları başkentlerini geri aldıktan ve saldırıya geçmeye hazır olduktan sonra Cumhuriyet, eski gücünün bir kısmını geri kazandı.[13] Jedi'lar ise Mandalor klanları ile olan eski savaşını bitirmeye yetecek güce ulaştı. Jedi ve Mandalorlar arasındaki savaş Mandalore'u cansız bir çöl gezegenine çevirdi.[29] Bu süre zarfında Sith'ler de nihayet bozguna uğratıldı. Eski Cumhuriyet'in güçleri, Sith'in mahvolduğunun resmi olan iç anlaşmazlıklarından yararlanarak kalan Sith'leri de mağlup etti.[30] Yaşanan birçok savaş ile güçten düşen Sith, geleneksel ana vatanı Moraband'ı terk etti.[31] Çok az Sith sağ kaldı ve sonunda kendi kendilerini tarihe gömdüler. Hayatta kalan tek Sith Lordu olan Darth Bane, İkili Yönetim kuralını koyarak Sith için yeni bir sayfa açtı. Artık sadece bir Sith Ustası ve bir Sith çırağının olmasına izin vardı.[30]

Eski Cumhuriyet, binlerce yıl süren uzun savaşlar sonunda Galaktik Cumhuriyet olarak yeniden doğdu.

Eski Cumhuriyet uzun süren savaşlar sonunda yıkıldığında Jedi Düzeni, nihayet Sith ile olan savaşlarında galip geldiklerine ve onları tamamen yok ettiklerine inanıyordu. Sonunda barış galakside yeniden sağlandığında bin yıldan uzun süre galakside istikrarı ve barışı sağlayacak olan modern Galaktik Cumhuriyet kuruldu[13] ve Büyük Barış olarak adlandırılan dönem başladı.[32]

Demokrasinin yükselişi[değiştir | kaynağı değiştir]

"Cumhuriyet'in kuruluşundan beri bu denli büyük çaplı bir savaş olmamıştı."
―Sio Bibble[kaynak]
Cumhuriyet Devri'ndeki Büyük Barış bin yıl sürmüştü.

Eski Cumhuriyet[33], YSÖ 1032'de[34] modern Galaktik Cumhuriyet[13] olarak yeniden kuruldu. Galaktik Cumhuriyet kuruluşunun ardından[23] Jedi Düzeni ile beraber Zygerrialıların imparatorluğunu yıktığı için Zygerrialılar her ikisine de kin güdüyordu.[35][36][37]

Modern Cumhuriyet galaksi çapında birçok yıldız sisteminin dâhil olduğu demokratik bir birlikti.[1] Jedi Düzeni'nin ilgilendiği küçükk çaptaki çatışmalar hariç Cumhuriyet Devri binyıllık bir barış ve istikrar devriydi.[13] Cumhuriyet tarihinin büyük bir bölümünde aktif bir askeri güce sahip olmadığı için[38] barış ve adaletin savunuculuğunu Jedi Şövalyeleri yapıyordu.[39]

Dwartii'nin Dört Bilgesi, ilk yasalarının belirlenmesinde etkin rol oynamıştı.[40] Yeni hükûmet yönetim kurulu olarak, üyelerinin kendi sistemlerini temsil etmek için seçildiği Galaktik Senato'yu kurdu. Cumhuriyet'in başkenti[1] birkaç bin yıldır zaten bu ünvana sahip olan Coruscant gezegenini olarak seçildi.[13]

Cumhuriyet'in devlet başkanı olan Yüce Şansölye, senatörler tarafından kendi aralarından seçiliyordu ve ilk Şansölye,[6] Valorum Hanesi'nden[6][41] Tarsus Valorum[42] idi. Yeni demokrasiyi Senato Bölgesi'nde devriye atan ve ordunun feshedilmesini de göz önüne alarak güç ile birliktelik sembolü olarak görülen Senato Muhafızları koruyordu..[6][43] Zamanla Güç'ü kullanabilen soylu bir düzen olan Jedi Düzeni, Cumhuriyet'de adalet ve barışı koruma görevine geldi.[39] Düzenli bir ordunun eksikliğiyle Cumhuriyet, Yargı Departmanı tarafından yönetilen barış koruyucu Yargı Güçleri'ne güvenmeye başladı. Yargı Akademisi'nde eğitim alan ve hem yüzey hem de uzayda hizmet verebilen üyeleri kısaca Yargıcılar olarak bilinen Yargı Kuvvetleri, galaksideki barışı korumak için genellikle Jedi Komutanlar tarafından yönetiliyordu.[6]

Yüksek Cumhuriyet devri[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyük Felaket[değiştir | kaynağı değiştir]

"Galaksi, Yüksek Cumhuriyet devrinde şimdiki kadar yerleşmiş değildi. Dış Halka gibi bölgeler tehlikeli ve seyahat etmesi zor bölgelerdi. Bu yüzden büyük bir çaba ve para sarf edilerek bilinmeyen bölgelerin merkezine büyük bir uzay istasyonu inşa edildi. Bu istasyon seyahat edenlerin yollarını bulması için işaret görevi gören bir sinyal yayardı. İstasyona amacına uygun ve ilham verici bir isim verildi."
―Grek[kaynak]
Yüksek Cumhuriyet devrinde Yüce Şansölye Lina Soh, Dış Halka Bölgeleri'ni Galaktik Cumhuriyet'e katmaya çalıştı.

Yüksek Cumhuriyet Devri'nde Galaktik Cumhuriyet gücünün zirvesine ulaştı. Özellikle Lina Soh'un şansölyeliği sırasında YSÖ 232[44] civarında galaksinin en ücra ve gelişmemiş bölgelerine bile yayıldı.[45] Yıldızışığı Feneri, Cumhuriyet'in Dış Halka Bölgeleri'ndeki,[46] keşfedilmemiş bölgelere genişlemek için yürüttüğü çabalar sonucu inşa edilen birçok istasyondan biriydi. Cumhuriyet'in bu çabaları Jedi Düzeni'ni galaktik işlerde daha da aktif bir hale getirdi.[47] İlerleyen zamanlarda galaksi çapındaki tüm yıldız gemilerinin hiperuzaydan aniden çıkması ile Büyük Hiperuzay Felaketi olarak bilinen olay gerçekleşti.[44]

Resmi bir ordusu olmayan Cumhuriyet, Cumhuriyet'i Savunma Koalisyonu olarak bilinen küçük bir barışı koruma filosu tarafından korunurdu. CSK, Büyük Felaket'ten sonra Hetzal hükûmetinin yardım çağrısına cevap olarak Elçi-sınıfı Cumhuriyet Kruvazörü Üçüncü Ufuk'u Hetzal sistemine sevk etti. Jedi Ustası Avar Kriss, sistemin R-sınıfı yıldızını tehlikeye sokan bir sıvı tibanna konteynırı fark edene kadar kurtarma çalışmalarını denetledi. Kriss ve bir diğer Jedi, konteynırı Güç ile uzaklaştırmak için Üçüncü Ufuk'dan ayrıldı, CSK ise kalan mültecileri tahliye etmekle ilgilendi.[45]

Yüksek Cumhuriyet Devri YSÖ 82[48] civarında sona ererken Jedi PadawanSean, Nihil'in Cumhuriyet'i işgal ettiği zamanları hatırladı.

Yayılım ve duraksama[değiştir | kaynağı değiştir]

"Keşfedilmemiş Dış Halka sınırlarında genişlemeye niyetlenilmesiyle Merkez'in gelenekleri eskidi. Orta Halka'nın ötesindeki fırsatlar onları çağırıyordu."
―Janyor[kaynak]
Ticaret loncaları, Cumhuriyet'in yayılmacı politikasına yatırım yaparak büyük karlar elde etti.

Yüzyıllar boyunca Galaktik Cumhuriyet güç kullanmadan, komşu sistemleri kendine çekerek genişledi. Merkez Dünya piyasaları ile ticaret yapma vaadi, üye olmayan birçok sistemi Cumhuriyet ile sıkı ilişkiler kurmaya itti. Cumhuriyet buna rağmen yeni bölgelerin katılımının ve senatör sayısındaki artışın mevcut senatörlerin siyasi etkinliğini azaltmasından ötürü yeni sistemleri davet etmekte yavaş davrandı. Davetleri veren senatörlerin çoğu merkezdeki gezegenlerin temsilcileri iken daveti alan yeni üye devletler çoğu zaman yerel galaktik güç bloklarının birer parçasıydı. Sonuç olarak Merkez Dünyalar, gücünü ve servetini merkezdeki gezegenlerden alan Cumhuriyet'in atan kalbiydi ve bu gezegenlerden çoğu önemlerini korumak için Cumhuriyet'in genişlemesi ve uzak gezegenlere ulaşmasını istemiyordu. Dolayısıyla birçok yararlı yıldız sistemi, devlete olacak katkıları gözardı edilerek Kongre üyesi olmak için bekletildi ve bu bekleme süresi bazen yüzyılları buldu.[49]

Yıllar ilerledikçe Cumhuriyet, yıkılmadı ve giderek daha da güçlendi. Bunun sonucu olarak galakside yüzyıllar boyunca geniş çaplı bir savaş yaşanmadı. Ancak bu yıllar boyunca hükûmeti yöneten bürokrat ve senatörlerin çoğunluğu, devletin yararlarından ziyade kendi yararlarını göz etti. Açgözlülük, yolsuzluklar, iç çekişmeler hükûmeti yavaş yavaş içten çürüttü.[1] Geçmişteki yıkıcı savaşların üzerinden yükselen Çekirdek gezegenler, oldukça agresif bir kolonizasyon politikası yürüttü. Dış Sistemler'deki bakir gezegenleri araştırdılar, haritalandırdılar, kolonize ettiler ve karşılarına çıkan yerlilerle antlaşmalar yapıp onları önlerinden çektiler. Maceracı öncülere, Cumhuriyet'in yeni bölgelere genişlemesi ve Çekirdek gezegenleri sürekli zenginleştirecek olan hammaddelerle beslemesi için ticari koloniler kurmalarına izin verildi. Çoğu yeni yıldız sistemi; ürünlerini piyasaya sürmek, işlemek ve nakletmek için yeterli paraya sahip olmadığı için Galaksilerarası Bankacılık Klanı'nın yüksek faizli kredilerini almak zorunda kaldı. Borçlarını ödeyemeyen birçok hükûmet kendilerini Muun bankacılarının müşteri dünyası olmuş olarak buldu. Zaman ilerledikçe ve Hydian Yolu gibi yeni hiperyolların kurulmasıyla hiperdalga işaretçilerinin zahmetli işleri kolaylaştı.

Cumhuriyet'in kader beyanı Dış Halka Bölgeleri'nin kolonileştirilmesi yol açtı.

Corusantlı modası, sanatı, draması ve edebiyatı galaksi çapında talep gördü. Çekirdekten gelenleri etkilemek isteyen birçok gezegen, İç Çekirdek'in mimari stilini yansıtan lüks konutlar inşa etmeye çalıştı. Ama pek çok Coruscantlı, bunların sadece yavan taklitler olduğunu düşündükleri için beğenmezdi. Corusantlılara göre galaksinin dış bölgelerinde yaşayanlar gezegenleri üstünde hala hava kontrolünden yoksun, jeolojik sıkıntılar çeken ve kıtlık ile mücadele eden barbar tipli canlılardı. Buna ek olarak bu uzak gezegenler federal garnizonlardan yoksun olduğundan dolayı sürekli korsanlar ve suç örgütleri tarafından saldırıya uğruyordu. Bu durum galaksinin uzak yerlerinin kültürel incelikten ve nezaketten yoksun olduklarına dair uzun süredir var olan görüşü daha da güçlendirdi.[6]

Naboo İşgali[değiştir | kaynağı değiştir]

"Cumhuriyet'in artık işlevini yitirdiği oldukça açık. Senato'ya akıl sağlığı ve merhamet getirmen için dua ediyorum."
―Padmé Amidala, Sheev Palpatine'e[kaynak]
Sith, Ticaret Federasyonu'nu kontrol ederek Naboo İşgali'ni düzenledi.

Şansölye Valorum'un[50] çabalarına rağmen Ticaret Federasyonu, Naboo'yu plazma ihracatındaki anlaşmazlıkları bahane ederek abluka altına aldı. Yargı güçleri anlaşmazlığı barışçıl yollarla çözmesi için Jedi Ustası Qui-Gon Jinn ve Padawan Obi-Wan Kenobi'yi Ticaret Federasyonu'nun Lucrehulk-sınıfı LH-3210 kargo gemisi Saak'ak'a gönderdi.[6] Sith'in Kara Lordu Darth Sidious, Genel Vali Nute Gunray'e programın ilerisinde bir şekilde Naboo'yu işgal etmesini ve Şansölye'nin yolladığı Jedi elçilerini öldürmesini emretti. Naboo'nun başkenti Theed, Ticaret Federasyonu Droid Ordusu tarafından hızla işgal edildi. Jedi'lar canlarına kast edilmesine rağmen gemiden çıkıp Kraliçe Padmé Amidala ve maiyetini kurtardıkları Naboo'ya kaçtılar.[41]

Amidala ana vatanında yaşanan olayları Coruscant'a taşımak isterken Naboo Kraliyet Yıldız Gemisi'nin T-14 hipersürücü jenaratörünün bozulması dolayısıyla onarılması için rotanın Tatooine'e sapmasına ve yolculuğun karmaşık bir hale gelmesine sebep oldu. Gunray'in raporuna göre hareket eden Sidious Federasyonu'nun Naboo'yu işgalini yasallaştırma yetkisine sahip kraliçeyi ele geçirmesi için Sith çırağı Darth Maul'u peşlerinden gönderdi. Maul, grubu Tatooine'e kadar takip etse de Jedi'ların Amidala ile beraber onardıkları yıldız gemisi ile kaçmalarına engel olamadı. Ayrıca Tatooine'deyken Jinn azad edilmiş bir köle olan ve Güç'e oldukça hassas olan Anakin Skywalker'ı yanında götürdü. Jinn, çocuğun Seçilmiş Kişi olduğuna inandığı için kendisini Coruscant'a getirip Jedi eğitimine başlattı.[41]

Kraliçe Amidala'nın Güvensizlik Oyu, Shev Palpatine'in iktidara gelmesinde etkili oldu.

Senatör Palpatine ve Şansöyle Valorum, Amidala başkente geldiğinde onu karşıladı. Naboo'nun Senato'daki temsilcisi olarak Palpatine, Amidala'ya danışmanlık ve sırdaşlık yaptı. Palpatine; Senato'nun yozlaşmış, şansölyenin ise bürokratların kuklası olduğunu söyledi. Ticaret Federasyonu delegeleri, Valorum'u bürokratik prosedürü uygulamaya zorladığında Amidala her ne kadar isteksiz olsa da Palpatine'in tavsiyelerine uyarak Valorum'a karşı Güvensizlik Oyu verdi.[41]

Cumhuriyet'in kuruluş ilkelerinden uzaklaştığına inanan Amidala, Senato'nun müdahele etmesini beklemeden Nabooluları kurtarmak için gezegenine döndü. Coruscant'tan ayrılmadan önce Palpatine, kraliçeye Valorum'un halefi olmaya aday olacağını söyledi. Palpatine, Amidala'yı seçimde rakipleri Alderaan senatörü Bail Antilles ve Malastare senatörü Ainlee Teem'ı yenerek Naboo'daki durum hakkında herkesi bilgilendireceği konusunda teminat verdi. Palpatine, yolsuzluğu bitireceği konusunda kraliçeye yemin etti.[41]

Naboo Savaşı'nın galipleri Theed şehrinin kurtarılmasını kutluyor.

Cumhuriyet'in yardımına güvenmeyen Amidala, Naboo'daki Gunganlar ile görüştü. Tarafların kötü ilişkilerine rağmen ana vatanlarının işgali Amidala'nın ilişkileri diplomasi ile normalleştirmesinin yolunu açtı. Büyük Gungan Ordusu karada Ticaret Federasyonu'nun savaş droidleri ile savaşırken Naboo Kraliyet Uzay Savaşçısı Kolordusu ise yörüngedeki Saak'ak'a bir saldırı düzenledi. Gunganlar savunmalarının yıkılması sonucu teslim olmak zorunda kalırken birkaç Naboo pilotu da uzay savaşı esnasında öldürüldü. Ancak Amidala'nın Theed Kraliyet Sarayı'na sızıp Gunray'i ele geçirmesi ve Skywalker'ın Saak'ak'ı yok etmesi ile droidlerin kapanması savaşın seyrini değiştirdi. Naboo Savaşı'nın ardından Gunray tutuklanıp Cumhuriyet'e götürülürken yeni seçilmiş Yüce Şansöyle Sheev Palpatine ise Theed'e gelip kraliçeyle birbirlerini son başarıları konusunda tebrik etti. Yeni şansölye Cumhuriyet'e barış ve refah getirmek için beraber çalışacaklarını söyledi.[41]

Ayrılıkçı Krizi[değiştir | kaynağı değiştir]

""Bin yıldır ayakta duran bu Cumhuriyet'in ikiye bölünmesine izin vermeyeceğim. Müzakerelerim sonuçsuz kalmayacak."
"Eğer ayrılık yaşanırsa Cumhuriyet'i korumak için yeterli Jedi olmadığının farkına varmalısınız. Bizler barışın koruyucularıyız asker değil."
―Sheev Palpatine ve Mace Windu[kaynak]
Ayrılıkçı Kriz, Cumhuriyet'i yaşattığı hayal kırıklığının bir sonucuydu.

Noboo Krizi'ni takipen Ticaret Federasyonu'nun Dış Halka'daki tekeli kırıldı. Bununla birlikte Yüce Şansölye Finis Valorum'un politik konumu da bu krizden ve diğer skandallardan dolayı yıprandı. Durumdan faydalanan Palpatine, gerçek niyetine rağmen kendisini herkesin iyiliğini sağlamaya çalışan yumuşak huylu biri olarak yansıtarak Yüce Şansölye olmak için aday oldu. Ancak Merkez ve Dış Halka gezegenleri arasındaki gerilimler bir savaşı kaçınılmaz kıldı.[6] Muhtemel savaşı Naboo Krizi'nden yıllar önce öngören Jedi Ustası Sifo-Dyas, yeni bir Cumhuriyet ordusu oluşturulmasını savunsa da isteği Jedi Yüksek Konseyi tarafından fazla radikal görülerek reddedildi. İstediğini alamayan Sifo-Dyas, klonlama konusundaki becerileriyle tanınan Kaminolular ile iletişime geçip Galaktik Senato'nun temsilcisi gibi davranarak onları bir klon ordusu oluşturmaları konusunda yetkilendirdi. Sifo-Dyas habersiz olsa da Darth Sidious çoktan Başbakan Lama Su ile iletişime geçip klonların emir verildiği taktirde Jedi'lara sırtlarını dönmelerini sağlayan davranışsal modifikasyon biyoçipini gelişimlerinin üçüncü aşamalarında yerleştirilmesi konusunda ikna etti.[51]

Eski Jedi Ustası Kont Dooku, Cumhuriyet'e karşı Ayrılıkçı harekete liderlik etti.

Gösterişli bir silahşor ve politik bir idealist olan Jedi Ustası Kont Dooku, Jedi Düzeni'nden sekiz yıllık bir izin alarak gizlice Darth Tyranus[38] ismini alıp Darth Sidious'ın çırağı olmuş ve Pyke Çetesi'ni Sifo-Dyas'ı Oba Diah'da öldürmesi için kiralamıştı. Sifo-Dyas en başta Coruscant'da tam çaplı bir çete savaşıyla sonuçlanabilecek bir tartışmayı çözmesi için Oba Diah'a gönderilse de aniden Felucia'ya atanan Jedi Ustasının mekiği gezegen üzerinde beklenmedik bir şekilde vuruldu. Dooku cesedi Felucia'ya getirdi ve burada ceset bir kabile tarafından yakıldı. Olayın ardından Dooku, Jedi Konseyi'ni Sifo-Dyas'ı Felucialıların[51] öldürdüğüne inandırmayı başardı. Bu esnada Kamino'nun varlığını da Jedi Arşivleri'nden sildi.[38]

Naboo'nun İşgali'nden on yıl sonra Kont Dooku'nun nerede olduğu bilinmese de çoğu kişi kendisinin Jedi Düzeni'nin yeni bir kolunu oluşturmaya çalıştığını düşünüyordu. Aslında Dooku galaksideki olaylara yön verip Kashyyyk, Sullust ve Onderon gibi gezegenlerdeki politik kargaşayı kışkırtıyordu. Galaksinin güneyinde bir Ayrılıkçı etki alanı oluşturmaya çalışan Dooku Yag'Dhul ve Sluis Van'ı tarafına çekmiş ve zengin bir maden gezegeni olan Eriadu'yu da tarafına çekmeye çalışıyordu. Bu doğrultuda Dooku, özellikle Raxus sisteminde yönettiği bir HoloNet konuşması esnasında Cumhuriyet'i kınamasının ardından Wilhuff Tarkin'e baskılarını artırıp Ayrılıkçılara katılmasını sağlamaya çalıştı. Ancak Tarkin, kırılgan bir birlikteliğin parçalanmadan iyi olduğunu düşündüğü için Galaktik Cumhuriyet'e bağlı kaldı.[6]

Senato, Temsilci Jar Jar Binks'in isteği üzerine şansöyleye acil durum yetkilerini verdi.

Şansöyle Palpatine'in Ayrılıkçılarla olan müzakeresinin başarısız olmasının ardından Galaktik Senato'nun Askeriye Yaratım Yasası'nı gündemine almasına önderlik etti. Senatör Amidala ise yasanın Cumhuriyet ve Ayrılıkçıları kaçınılmaz bir savaşa sürükleyeceğine inanıyor ve kendisi gibi düşünenlere liderlik ediyordu. Bu kritik ortamda Amidala'ya suikast düzenlenmeye çalışılmasının ardından şansölye, Jedi soruşturması sırasında kendisinin Naboo'ya dönmesini emretti. Amidala'nın yokluğunda As Temsilci Jar Jar Binks, Amidala'nın Coruscant'taki sorumluluklarını üstlendi. Jedi'ların klon ve savaş droidi ordularını keşfetmesi Senato'nun sonraki kararını doğrudan etkiledi. Sadıklar, Cumhuriyet'in klon ordusuna ihtiyaç duyduğunda hemfikir olsa da Askeriye Yaratım Yasası'nın Ayrılıkçıların Cumhuriyet'e saldırmadan senatodan geçemeyeceğini düşünüyorlardı. Başkan Yardımcısı Mas Amedda krizin çözülmesi için Şansölye Palpatine'e acil durum yetkilerinin verilmesini istediğinde Temsilci Binks, klon ordusunun resmen Cumhuriyet'in Büyük Ordusu olarak kabul edilmesini önerdi ve Senato her iki öneriyi de kabul etti. Kendisini demokrasi savunucusu ve vatansever olarak addeden Palpatine, senatörlere krizin sonlanmasının ardından yetkilerini iade edeceği konusunda söz verdi.[38]

Klon Savaşları[değiştir | kaynağı değiştir]

"İtiraf etmeliyim ki klonlar olmadan bu zaferi kazanamazdık."
"'Zafer? Zafer mi diyorsun? Usta Obi-Wan, zafer değil. Düştü karanlık tarafın gölgesi, başladı Klon Savaşları."
―Obi-Wan Kenobi ve Yoda[kaynak]
Geonosis Savaşı, Klon Savaşları'nın ilk muharebesiydi.

Klon Savaşları, Birinci Geonosis Savaşı ile başladı. Cumhuriyet Donanması'nın desteklediği ve Jedi Şövalyelerinin komuta ettiği Cumhuriyet'in Büyük Ordusu Geonosis'e Ayrılıkçı Droid Ordusu ile savaşmak için çıkarma yaptı. Bu esnada Önemsiz Poggle'ın Süper Silah'ının şemalarını alan Dooku; Skywalker, Kenobi ve Büyük Usta Yoda ile yaptığı düellodan sonra kaçtı. Klon ordusu, droidleri yavaş yavaş geriye iterken yeni kurulan Bağımsız Sistemler Konfederasyonu'nun üyeleri gezegeni tahliye etti. Muharebe sona erdiğinde Cumhuriyet kazanmış olsa da Yoda savaşın tüm galaksiye yayılacağını bildiği için bunu bir zafer olarak görmedi. Kont Dooku ustasını bilgilendirmek için Coruscant'taki bir sanayi bölgesine gidip savaşın planladığı gibi başladığını bildirirken Jedi Yüksek Konseyi'de Dooku'nun Senato'nun Sith'in Kara Lordu tarafından kontrol edildiğini söylemesine kafa yoruyordu.[38]

Twi'lek isyancılar, Ryloth Savaşı'nda Cumhuriyet askerlerinin safında savaştı.

Geonosis Savaşı'nın ardından üç yıllık galaksiyi içine çekecek savaş resmen başladı ve gittikçe daha çok gezegen Cumhuriyet ve onun klon ordusu veya sürekli genişleyen Konfederasyon ve onun droid ordusu arasında seçim yapmaya zorlandı. Savaş devam ederken pek çok yerel gezegeni Galaktik Cumhuriyet'e katmak için diplomatik girişimlerde bulunuldu. Bu girişimlerden biri de Toydaria Kralı Katuunko ve Jedi Ustası Yoda arasındaki toplantıydı. Toplantı, kralı Konfederasyon'a katmak isteyen Sith suikastçısı Asajj Ventress tarafından sabote edilmeye çalışılsa da toplantı başarıyla gerçekleşti.[52] Cumhuriyet ayrıca Cham Syndulla'nın Ryloth'taki Twi'lek Direnişi[53] veya Cumhuriyet Donanması için büyük bir nimet olan yakıt rezervlerine sahip olan Malastere'deki Duglar gibi ihtiyaç duyan gruplara askeri destek de sağlıyordu.[54] Mandalore gibi birçok gezegen de tarafsızlıklarını korumaya çalışsa da gerektiği durumlarda taraf seçmeye zorlandılar.[25][38]

Klon Savaşları sırasında Yüce Şansölye Palpatine'in hayatına, Kont Dooku tarafından planlanan kaçırma[55] veya azılı ödül avcısı Cade Bane tarafından Galaktik Senato'daki birkaç senatörün esir alınması[56] gibi pek çok saldırı oldu. Bununla birlikte savaş, sadece politik istikrarsızlığı değil savaş endüstrisinin de gelişimini körükledi. Ayrılıkçı bilim insanı Nuvo Vindi tarafından geri getirilmeye çalışılan ve galaksideki milyonlarca kişinin yaşamına mal olabilecek Mavi Gölge Virüsü[57] veya Cumhuriyet tarafından geliştirilen ve patlama alanındaki bütün droidleri inaktive eden deneysel elektro proton bombası[54] gibi projeler savaş endüstrisinin durumunu özetliyordu.

Cumhuiyet, Malastere Savaşı'nın ardından Zillo Canavarı'nı Coruscant'a naklediyor.

Malastere Savaşı'nı takiben Cumhuriyet, kırılamaz bir zırh yapabilmek ve Orta Halka'da yaşayan antik canlı Zillo Canavarı'nın çözülemeyen biyolojik sırlarını aydınlatmak için canavarı Coruscant'a nakletti. Ancak canavar kaçmasının ardından yakalanması için gönderilen Jedi görev gücünün ellerinde ölse de Yüce Şansölye'nin emriyle canavarın gizlice klonlanması için çalışmalar başlatıldı.[58] Bu sırada Cumhuriyet, Mon Kala Savaşı'ından önce klonların standart Aşama I klon asker zırhından daha gelişmiş olan Aşama II klon asker zırhına çevirdi ve görünmez bir gemi geliştirdi.[59]

Cumhuriyet klon ordusu, Galaktik Senato'nun askeri kanadıydı.

Cumhuriyet, Ayrılıkçıları bertaraf etmek için klon ordusunu hizmete sokmuştu ancak (neredeyse tüm yetkilerin şansölyede toplanmasına rağmen) klon askerler Senato'nun da emri altındaydı. Klon şok askerlerinden oluşturulan Coruscant Muhafızları; Cumhuriyet'in başkentinde yer alıyor,[60] senatörlere koruma olarak eşlik ediyor[55] ve senatonun emirlerini uygulayarak Cumhuriyet'teki iç çekişmelere dâhil oluyordu.[61] Senato Muhafızları, gezegen dışı görevlerde devlet adamlarına eşlik etse de[62] savaş ilerledikçe Coruscant Muhafızları Yüce Şansölye[55] ve Senatör'lerin güvenliğini sağlama[5] görevini devraldı.

Cumhuriyet, Pantora Meclisi'nin talebiyle Orto Plutonia'ya asker konuşlandırdı. Pantora meclisi gezegen üzerinde egemenlik iddia etti ancak bu Pantoralılar ve yerli Talzler arasında bir savaşa sebebiyet verdi. Klonlar her ne kadar Jedi'ların emrinde görev alsalar da Pantora lideri Genel Başkan Chi Cho ve Pantora senatörü Riyo Chuchi'nin de emri altındaydı.[61]

Cumhuriyet'in düşüşü[değiştir | kaynağı değiştir]

"Demek özgürlük böyle ölüyormuş…binlerce alkışla."
―Padmé Amidala, Galaktik Cumhuriyet'in yıkılışı esnasında — (ses) Dinle (dosya bilgisi)[kaynak]
Dosya:TempleSmoke-Sabotage.png
Jedi Tapınağı'nda Jedi Düzeni'ne karşı bir dizi terör eylemi gerçekleşti.

Cumhuriyet'in Büyük Ordusu, Klon Savaşları boyunca Jedi Generaller tarafından yönetildi.[33] Jedi'lar altlarında görev yapanlar halka cesaret konusunda ilham verici hikayeler verirken savaş yorgunluğu da ilham kadar hızlı yayılıyordu.[49] Gittikçe daha çok Cumhuriyet vatandaşı Jedi'ların barışın koruyucusu olma görevlerini bıraktığını düşünüyor[63] ve bunu Jedi Tapınağı önünde eylemler düzenleyerek gösteriyorlardı ancak sayısız kayıplara rağmen Jedi'lar Cumhuriyet güçlerine liderlik etmeye devam etti. Jedi'ların savaştaki rolü sadece halk arasında[64] değil Wlihuff Tarkin gibi Jedi Kodu'nun Cumhuriyet'e savaş esnasında engel olduğunu düşünen Cumhuriyet subaylarınca da rahatsızlıkla karşılanıyordu.[65] Padawan Barriss Offee'de Jedi Düzeni'nin Klon Savaşları'na dâhil olmasını doğru bulmuyordu ve bu durumu protesto etmek için Jedi Tapınağı'ında bir bomba patlattı. Offee'nin işlediği suçların faili Offee yakalanmadan önce tüm otoritelerce Ahsoka Tano olarak görülüyordu.[66] Tano, tüm suçlardan beraat etse de artık güven duymadığı Jedi Düzeni'ni terk etti.

Şansölye Palpatine'in olağanüstü yetkilerinden dolayı ismi hariç her şeyiyle bir diktatör olmuştu.

Savaş ayrıca olağanüstü hal yetkileri olan Sheev Palpatine'e de hizmet etti. Gün geçtikçe askeri, politik ve mali otoriteler Şansölye'nin Ofisi'nde toplanıyordu.[5] Olağanüstü hal yetkilerini eline alan Şansölye Palpatine pratikte bir diktatör olmuştu.[67] Kont Dooku'nun organize ettiği Ayrılıkçı Gölgeyayını Operasyonu'nun da etkisiyle Cumhuriyet'in içerisinde Konfederasyon galibiyetinin kaçınılmaz olduğu, Cumhuriyet'in sürekli yenildiği gibi yalan bilgiler yayılarak korku yaratılıyor ve Cumhuriyet'in silahlanması daha da hız kazanıyordu.[6] Savaşın sonlarına doğru kabul edilen Sektör İdare Kararnamesi ile valiler bulundukları ve komşu yıldız sistemlerinde yetkilendirildi.[68]

Cumhuriyet, Klon Savaşları'na kesin sonu getirebilmek için Utapau'yu işgal etti.

Neredeyse üç yıl süren savaş Cumhuriyet'in başkentinde havada ve karada gerçekleşen Coruscant Savaşı ile zirveye ulaştı. Muharebe Konfederasyon için filosunun yarısına ve devlet başkanı Kont Dooku'nun yaşamına mal olarak hezimetle sonuçlandı. Kısa süre sonra da General Grievous, Utapau Savaşı esnasında Obi-Wan Kenobi tarafından öldürüldü. Cumhuriyet, Dış Halka Kuşatmaları ile iç savaşın sonuna gittikçe daha da yaklaşırken Jedi Yüksek Konseyi de Şansölye Palpatine'e gittikçe daha ihtiyatlı yaklaşıyordu. Klon Savaşları sırasında şansölyenin olağanüstü hal yetkileri bazılarının savaş sonrası Cumhuriyet için de endişelenmeye başlatan hiç görülmemiş bir seviyeye ulaşmıştı. Böylelikle Konsey ve Senato üyeleri demokrasiyi korumak için ne yapabileceklerini gözden geçirdiler. 2,000 kişilik heyet şansölyeye olağanüstü hal yetkilerin bırakması için dilekçe vermeyi düşünürken Jedi Konseyi ise barışçıl bir geçiş için şansölyeyi zorla yerinden men etmeyi düşünüyordu.[2]

Jedi Düzeni'nin ve Cumhuriyet'in sonunu getiren Sith Lordu Darth Sidious, Palpatine'di..

Şansölye hakkındaki şüpheler Skywalker'ın Palpatine ve Klon Savaşları'nın arkasındaki Darth Sidious'ın aynı kişi olduğunu bildirmesi ile haklı çıktı. Şansölyenin kendilerini kandırdığını anlayan Konsey, Sith Lordu'nun planlarının gerçekleşmesini engellemek için onu tutuklamaya çalıştı ancak Mace Windu kendisini silahsız bırakana kadar Agen Kolar, Saesee Tiin ve Kit Fisto Sidious tarafından öldürüldü. Şansölyeyi silahsız ve savunmasız bırakan Windu, kendisinin Senato ve mahkemeler üzerindeki etkisinden dolayı yaşamasının fazla riskli olduğunu söyledi. Ancak bu esnada gelen Skywalker her ne kadar kendisi de idamlar gerçekleştirse de idamın Jedi yolu olmadığını söyledi. Bu sözlerinde eşi Amidala'nın hayatının tehlikede olduğu ve sadece Sidious'ın onu kurtarabileceği düşüncesi etkili oldu. Windu, Sidous'ı öldürmek için hamle yaptığında Skywalker onun silahı tutan elini kesti ve karşı tarafın savunmasızlığından yararlana Sidious, Windu'yu Güç yıldırımı ile öldürdü. Bu olayın ardından Skywalker, karanlık tarafta yürümeyi seçip Darth Vader adını aldı ve hemen ardından da Jedi Tapınağı kuşatmasına liderlik etti. Bu esnada Sidous da klonlara beyinlerine yerleştirilen davranışsal modifikasyon biyoçipini aktive eden 66. Emir'i vererek galaksinin her yerinde onlara savaş boyunca liderlik eden Jedi'ların klonlar tarafından öldürülmesini sağladı.[2]

Jedi'ların yok edilmesiyle birlikte Sidious kendisini Galaktik İmparatorluk'un imparatoru ilan etti.

Senato, Şansölye'nin isteği üzerinde acil bir oturuma çağrıldı. Oturumda Sidious, Jedi Düzeni'ni kendisine suikast düzenleyip Senato ve Cumhuriyet'i ele geçirmeye çalışmakla suçladı. Oturum esnasında Vader ise Mustafar'a gitmiş ve burada Sidious'ın artık ihtiyaç duymadığı için ihanet ettiği İdari Ayrılıkçı Konseyi'nin üyelerini öldürüyordu. Büyük Jedi Tasfiyesi ile Jedi'ları, İdari Ayrılıkçı Konseyi'nin üyelerinin öldürülmesiyle de Ayrılıkçıları elemine eden Sidious kendisini Galaktik İmparator ilan etti. Galaktik Cumhuriyet'in yerini Galaktik İmparatorluk alırken[2] demokrasinin yerini ise faşist Yeni Düzen aldı.[13] Bildirgenin ilanı ve İmparatorluk'un doğuşunun ardından pek çok senatörün sevinip alkış tutması ile Amidala ve Organa, Cumhuriyet'in sonunun geldiğini anladı.[2]

Vader Mustafar'da Ayrılıkçı liderleri öldürdükten kısa süre sonra driod ordusunu inaktive etti. Böylelikle Klon Savaşları sona erdi ve İmparatorluk Devri'nin başlamış oldu.[2]

Miras[değiştir | kaynağı değiştir]

İmparatorluk ve yeniden doğuş[değiştir | kaynağı değiştir]

"Ben Usta Obi-Wan Kenobi. Hem Jedi Düzeni'miz hem de Cumhuriyet'imizin düştüğünü ve İmparatorluk'un karanlık gölgesinin onların yerini aldığını üzülerek belirtiyorum. Bu mesaj hayatta kalan her Jedi için bir uyarı ve hatırlatıcıdır: Güç'e güvenin. Tapınak'a dönmeyin. O zamanlar geri de kaldı ve geleceğimiz belirsiz. Coruscant'tan kaçının. Tespit edilmekten kaçının. Gizli kalın ama güçlü kalın. Her birimiz sınanacağız: güvenimiz, inancımız, dostluklarımız. Ama pes etmemeliyiz ve zamanla yeni bir umudun doğacağına inanıyorum. Güç her zaman sizlerle olsun."
―Obi-Wan Kenobi'nin uyarısı[kaynak]
Galaktik İmparatorluk, Galaktik Cumhuriyet'in varlığının tüm izlerini silmeye çalıştı.

Cumhuriyet'in yıkılışından on yıllar sonra hala pek çok kişi artık Eski Cumhuriyet olarak andıkları Cumhuriyet'i ve onun efsanevi Jedi savaşçılarını hatırlıyordu. Yine Jedi'ları şahsi olarak tanıyan pek çok kişi de İmparator'un iddia etti "Jedi İsyanı" olayının doğru olmadığına inanıyordu.[49][69] Cumhuriyet'e hizmet eden Jedi Düzeni, Büyük Jedi Tasviyesi boyunca bile mirasını yaşatmaya devam etti.[9]

Ancak zamanla galaksideki kişilerin çoğu Cumhuriyet'in güçsüz ve yozlaşmış olduğunu düşünmeye başladı ve Palpatine'in İmparatorluk'u ilan etmesini doğru bularak İmparatorluk'u açıktan desteklemeye başladı. Önceki yönetimi unutturmak için Cumhuriyet'i hatırlatabilecek organizasyon, yer ve kurum isimleri değiştirilirken mimari ise daha karanlık ve sert bir şekle büründürüldü. Galaktik Senato'nun ismi İmparatorluk Senatosu, Senato Plazası'nın ismi İmparatorluk Plazası olarak değiştirilip her yere dev İmparator heykelleri eklenerek neredeyse Cumhuriyet'in bir zamanlar var olduğu bile unutturulmaya çalışılıyordu.[6]

İmparatorluk'un her türlü denemesine rağmen Cumhuriyet'in özgürlüğün ve adaletin savunucusu olduğu düşüncesi hiçbir zaman yok edilemedi ve İmparatorluk'un yönetimi boyunca Özgür Ryloth Hareketi[70] ve Berch Teller'ın isyan hücresi[6] gibi gruplar yoluyla silahlı olarak dışa vuruldu. Bu direniş hareketleri Ölüm Yıldızı'nın yok edildiği Yavin Savaşı'ndan önce birleşerek Cumhuriyet'i Yeniden Kurma Birliği'ni oluşturdu.[15] Daha sonra gerçekleşen Endor Savaşı ile ikinci Ölüm Yıldızı yok edilirken Sidious ve daha sonra Anakin Skywalker olarak anılacak olan Vader öldü.[71] Endor'daki zaferle birlikte İmparatorluk yıkıldı ve Birlik, Yeni Cumhuriyet'i kurdu.[9]

İmparator öldükten sonra Asi Birliği, Yeni Cumhuriyet'i kurdu.

Yeni Cumhuriyet, kendisini Eski Cumhuriyet'in ardılı olarak addetse de bazı yönlerini özellikle de Şansölye Sheev Palpatine'li son yılların mirasını reddetti.[72] Galaktik İç Savaş'tan sonra; Şansölye'nin önündeki "Yüce" ünvanı kaldırıldı, Coruscant gelenekselleşmiş galaktik başkent olma rolünden arındırıldı, diğer gezegenlerden gelen temsilceler ile yeni bir senato kuruldu ve Askeriye Silahsızlandırma Yasası ile Yeni Cumhuriyet Savunma Gücü'nün mevcudiyeti azaltıldı. Bu gibi gelişmeler ile Yeni Cumhuriyet eski Ayrılıkçıların desteğini kazansa da[73] senato içerisinde üyelerin özerkliklerinin artırılmasını destekleyen Popülistler ve merkezi hükûmetin gücü ve silahlanmayı artırmayı destekleyen Merkeziyetçiler'i var ederek senatoyu partizanlaştırdı.[72] Sonuç olarak Merkeziyetçi gezegenler Yeni Cumhuriyet'ten ayrılarak Galaktik İmparatorluk'un halefi olan[74] İlk Düzen'e katıldı[75] ve böylelikle iki galaktik güç arasında Sağuk Savaş başlamış oldu.[75]

Gelecek kuşakların yargısı[değiştir | kaynağı değiştir]

" "
―Janyor[kaynak]
Tarihçiler Cumhuriyet'in yıkılışını gören kuşağı kınadı ve galaksideki son barış dönemini gören bu kuşağı özgürlüğün katili olarak addetti.

Galaktik tarihteki en büyük politik başarı olarak nitelendirilen[33] Galaktik Cumhuriyet, tarihçi Janyor tarafından "Cumhuriyet'in efsanesi zamandan veya mekandan bağımsızdır." şeklinde aktarıldı. Antik geçmişte daha önce de "Eski Cumhuriyet" olarak bilinen oluşumlar olsa da gelecek kuşaklar Cumhuriyet'i galaksiyi karanlık bir çağdan kurtardığını ve Jedi Düzeni'nin de yardımıyla Klon Savaşları'na dek bin yıllık bir barış yaşattığı için saygıyla andı. Tarihçiler, Cumhuriyet Devri'ni romantize ederek büyük savaş gemileri ve gezegen öldüren süpersilahlardan önceki "son barış dönemi" olarak adlandırdı.[13]

Gelecek kuşaklar Cumhuriyet'i bu kadar saygı ve minnetle ansa da son yıllarında iyi anılmamaya başlamıştı. Tarihçiler, Cumhuriyet'in son kuşağını galaktik senatörlerin temsil ettiği halkın sorun ve isteklerini veya hükûmetin yanlışlarını ele almaktan ziyade güç ve lükse olan düşkünlüklerinden dolayı ilgisiz ve tembel olarak nitelendiriyordu. Sivil halk da Cumhuriyet'in Merkez Dünyaları pod yarışlarıyla bile Dış Halka gezegenlerindeki memnuniyetsizliklerle (en sonunda kendini Ayrılıkçı hareket olarak gösteren) ilgilendiklerinden daha fazla ilgilendikleri için suçlu görüyordu. Sonuç olarak gelecek nesiller, Cumhuriyet'in çöküşünden sorumlu tuttukları nesli medeniyetin çöküşünden de sorumlu tuttular.[13]

Organizasyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Politikalar[değiştir | kaynağı değiştir]

"Tecrübelerime göre senatörler sadece kampanyalarının finansörlerini memnun etmeye odaklanmışlar ve bu fonları eldek etmek için demokrasinin inceliklerini unutmaya razılar."
―Obi-Wan Kenobi[kaynak]
Yüce Şansölye, Galaktik Senato'nun seçilmiş lideriydi.

Galaktik Cumhuriyet hükûmeti; Şansölye'nin Ofisi, Galaktik Senato ve Yargı Departmanı'ndan oluşuyordu. Hükûmetin yürütme gücü Yüce Şansölye'de toplansa da bu mevki fazlasıyla güçsüz ve etkisizdi. Özellikle Şansölye Finis Valorum zamanında şansölyelik bürokratik prosedürler ile oyalanıyordu. Buna rağmen şansölyeliğin Senato'yu acil toplantıya çağırma[41] veya belli senatörleri güvenlik nedenleri ile Coruscant'tan gönderme[38] yetkisi vardı.

Sheev Palpatine'in şansölyeliği döneminde Klon Savaşları başlamadan hemen önce Senato'nun kendisine olağanüstü hal yetkilerini vermesi ile güç Şansölye'nin ofisinde toplandı.[38] Savaş galaksiye yayıldıkça Palpatine'in şansölyeliği hem Senato hem de Cumhuriyet mahkemeleri üzerindeki artan kontrolüyle giderek diktatörlüğe[67] dönüşmeye başladı. Savaşın sonlarına doğru Palpatine'in Anakin Skywalker'ı Jedi Yüksek Konsey'indeki şahsi temsilcisi olarak atamasıyla Jedi'lar Şansölye'nin yetkilerini fazlasıyla ihlal ettiğini düşünmeye başladı. Ancak Palpatine, Senato'nun da desteğiyle süresi dolmasına rağmen savaş boyunca şansölye olmaya devam etti.[2]

Galaktik Senato, Cumhuriyet'in yönetim organıydı.

Palpatine gücü kendi üzerinde toplayana dek Galaktik Senato, Cumhuriyet'in yönetim organıydı. Galaksideki birçok gezegenden gelen temsilciler Cumhuriyet'in başkenti Coruscant'taki Senato'da halklarını temsil ediyordu.[76] Gücünün zirvesinde yetkileri Yüce Şansölye'den bile geniş olan Senato[41], geniş yetkilerine rağmen bitmeyen bir yolsuzluk ve karmaşık bürokrasi tarafından iş yapamaz hale getiriliyordu.[76] Zamanla daha çok politikacı ofislerine düşkün hale gelip güç ve servete seçmenlerinde daha çok önem vermeye başlarken vatandaşlar ise Cumhuriyet'e üye olmanın yüksek vergilerine değip değmediğini sorgulamaya başladı.[13] Jedi'lar da Jedi Düzeni doğrudan Senato'ya bağlı olmasına rağmen[2] senatörlere karşı şüpheci ve güvensiz[38] davranmaya başlamıştı.

Çatışan ideolojiler ile birlikte Senato'ya partizanlık, entrika ve cinayet girdi.

Senato, iç çekişmeler ve bürokratik protokoller yüzünden Naboo'nun İşgali'ne[41] veya Ayrılıkçı Krizi'ne[38] gereken cevabı hemen veremedi. Senato, diplomatik çözümler aramak yerine Şansölye Palpatine'in önderliğinde Cumhuriyet'i silahlandırdı. Savaş sırasında Senato kendi yetkilerinin daraltılması pahasına Palpatine'e olağanüstü hal yetkilerinin verdi. Klon Savaşları esnasında Senato kendi içerisinde savaş destekçileri ve savaşmayıp barışçıl bir politika izlemek isteyen senatörler arasında ikiye bölünmüştü.[76]

Yargı Departmanı, Cumhuriyet'in en kıdemli mahkemesi Yüksek Mahkeme'yi de içeren tüm mahkemeleri kapsayan çatı bir kuruluştu.[42] Ayrıca Yargı Güçleri[6] ve Cumhuriyet Cezai Araştırmalar Ofisi'de[42] doğrudan Departman'a bağlıydı. Ancak yasama gibi yargı da bürokrasi içerisinde boğulmuştu. Hatta yargı, Senato'dan bile daha kararsız olarak biliniyordu.[41] Nute Gunray'in Naboo Krizi'nin ardından tutuklanmasına rağmen Ticaret Federasyonu liderliğinden men edilmesine yönelik pek çok Yüksek Mahkeme duruşması sonuçsuz kaldı.[38]

Klon askerler, Klon Savaşları esnasında politikaya alet ediliyordu.

Galaktik Cumhuriyet, Dış Halka Bölgeleri'ne genişlemeye çalışırken de Ayrılıkçılara karşı galaktik bir savaş yürütürken de çeşitli propaganda teknikleri kullandı. Propaganda aletlerinde bir tanesi de Cumhuriyet'in Korunması Komisyonu'ydu (CKM). Klon Savaşları'ndan birkaç gün önce kurulan CKM, savaş esnasında Cumhuriyet lehine popülist eylemlerde bulunuyordu. Bu eylemlerinin temelinde ise iki şey yatıyordu: Cumhuriyet içerisinde vatanseverliği teşvik etmek ve Ayrılıkçıları hain olarak damgalamak. Bu hedefe ise Donclode Onstruss, Hamma Elad ve CKM ile iş birliği içerisindeki diğer ressamlara yaptırılan posterlerle ulaşmayı amaçlıyordu.[13]

CKM, savaş boyunca propagandalarını Cumhuriyet'in klon ordusunu ve başkomutanları Yüce Şansölye Sheev Palpatine'i övmeyi temel alarak şekillendirmişti. Başlarda Jedi Düzeni'ni kullanmaya çalışsa da zamanla klon ordusuna odaklanarak onu vatandaşlara desteklemeleri gereken bir birlik sembolü olarak lanse etti. Ayrılıkçılarla ilgili olarak ise liderlerini, özellikle General Grievous ve Kont Dooku'yu, "kötü" gösteren propagandalara odaklanıyordu. Cumhuriyet'te sadakat duymayı, Ayrılıkçılardan ise korkmayı halka dayatan CKM; Galaktik Senato içerisinde ise Palpatine'e daha çok olağanüstü hal yetkisi vermeleri için lobicilik yürüttü.[13]

Dış politika[değiştir | kaynağı değiştir]

"Eğer başarılı olursak sen Maul'u ben de Mandalore'u alacağım."
"Eğer Cumhuriyet sana saldırında yardım ederse bu yüz yıllık anlaşmaları bozar. Başka bir savaşın içerisine daha çekilemeyiz."
―Bo-Katan Kryze ve Obi-Wan Kenobi[kaynak]
Cumhuriyet, değerli kaynaklara sahip olduğunu düşündüğü bağımsız gezegen Carnelion IV'teki iç çatışmalara müdahele etti.

Senato, Carnelion IV'teki Açık-Kapalı Savaşı'na Galaktik Cumhuriyet'e dâhil olmadığı için müdahale etmemişti. Dahil edilmemesinin sebebi ise Senato'nun gezegende herhangi bir ekonomik katkı görmemesiydi.[77] Ancak Kenobi gezegenin atmosferinde yoğun oranda tibanna gazı olduğunu savaşı bitirmek için Cumhuriyet'e rapor edince Cumhuriyet diplomatlarını barındıran bir filo hemen Açık-Kapalı savaşını bitirmek için gezegene geldi.[78]

Klon Savaşları sırasında Cumhuriyet, Yeni Mandalorlar gibi tarafsız hükûmetlere müsamaha gösterdi.[25] Yeni Mandalorlar'ın lideri Düşes Satine Kryze, Tarafsız Sistemler Konseyi lideri olarak kendi ülkesini ve müttefiklerini savaşın dışında tutmaya çalıştı.[79] Cumhuriyet ve Mandalore arasındaki yüzyıllık antlaşmalar Klon Savaşları boyunca sürdürülse de[80] Senato, Kryze'ın tarafsız hükûmetinin halkını güçlenen Ölüm Gözcüleri'nden koruyamayacağına inanarak işgal planını onayladı. Ancak Senato'yu savaşa teşvik eden kanıtların değiştirildiğinin kanıtlanması ile karardan vazgeçildi.[81]

Tarafsız gezegen Mandalore, Cumhuriyet ve Ayrılıkçılar arasındaki başarısız bir barış konferansına ev sahipliği yaptı.

Galaktik Cumhuriyet ve Bağımsız Sistemler Konfederasyonu arasındaki barış görüşmelerinde; Mandalore ev sahipliği, Düşes Kryze ise denetmenlik yaptı. Her iki galaktik hükûmetin temsilcilerine de korumaları (Cumhuriyet için Senato Komandoları, Konfederasyon için BX-serisi droid komandoları) eşlik ediyordu. Görüşmelerin başarısız olması ile birlikte savaş tüm hızıyla devam etti.[62]

Yüce Şansölye Sheev Palpatine ihtiyaç halinde Cumhuriyet'in tarafsız gezegenlere yardım etmekten memnuniyet duyacağını iddia etse de[82] Senato tarafsız hükûmetlere herhangi bir askeri yardımı politika gereğince uygunsuz buldu.[80] Eğer hükûmetler tarafsızlıklarını bozup Ayrılıkçılara katılırsa da Cumhuriyet onlara karşı cephe alıyordu. Buna en büyük örnek Galaksilerarası Bankacılık Klanı hükûmetinde Ayrılıkçı etkisi artınca Cumhuriyet Scipio'daki duruma askeri kuvvetle müdahele etti.[5]

Mitth'raw'nuruodo, Galaktik Cumhuriyet'i Chiss Yükseliş için uygun bir müttefik görmese de Anakin Skywalker'ı bireysel olarak uygun buldu.

Mandalore'un tarafsızlığına rağmen Ahsoka Tano ve Bo-Katan Kryze, Satine Kryze'ın hükûmetini deviren Gölge Birliği'ne karşı Cumhuriyet'in desteğini istedi. Jedi'lar Mandalore İç Savaşı'na dâhil olmaktan çekinse de Tano'nun liderliğinde 501. Lejyon'un bir tümeninin Gece Baykuşları'nın safında savaşa dâhil olmasına izin verdi.[80]

Klon Savaşları esnasında Cumhuriyet, Jedi General Anakin Skywalker'ın Chiss Yayılımcı Savunma Filosu Kıdemli Yüzbaşısı Thrawn ile karşılaşmasıyla Chiss Yükselişi ile dolaylı olarak bağlantı kurdu. Thrawn, Yüseliş tarafından Bilinmeyen Bölgeler'de gizemli bir tehlike belirlenmesinin ardından Galaktik Cumhuriyet'in bu durum için uygun bir müttefik olup olmadığının değerlendirildiği esnada Dış Halka'yı keşfetmekle görevlendirilmişti. Thrawn, Skywalker'ın yardımı ile Klon Savaşları hakkında bilgi alırken Skywalker ise Thrawn'ın yardımı ile Senatör Padme Amidala'yı kurtardı. Skywalker birlikte çalıştıkları süre sırasında Thrawn'dan etkilendi ve bu durumu Şansölye Palpatine' e bildirdi. Thrawn ise demokrasinin verimsiz bir yönetim biçimi olduğunu düşünerek Cumhuriyet'e karşı bir ilgi duymadı.[83]

Savunma[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumhuriyet'i Savunma Koalisyonu[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumhuriyet'i Savunma Koalisyonu, Cumhuriyet'e üye gezegenlerin oluşturduğu gezegenler arası bir ittifaktı.

CSK olarak da bilinen Cumhuriyet'i Savunma Koalisyonu, Yüksek Cumhuriyet Devri boyunca Cumhuriyet'in menfaatlerini savunan küçük bir barışı koruma gücüydü. CSK, Alderaan ve Chandrila'nın da dâhil olduğu Cumhuriyet'e üye gezegenlerin imzaladığı bir dizi antlaşma ile kurulmuştu. CSK'yi var eden antlaşmalar örgüte ayrıca acil durumlarda imzacı gezegenlerden gerekli gördüğü personel ve yıldız gemilerini tahsis etme yetkisi veriyordu. İmzacı gezegenden tahsis edilen her türlü şey acil durum ortadan kalkana kadar CSK'ye bağlı kalıp daha sonra imzacıya iade ediliyordu.[45]

CSK filosu Elçi-sınıfı kruvazörler, Uzlaştırıcı-sınıfı sektör devriye kruvazörler, Uzanış kruvazörleri ve Z-28 Gökkanat yıldız savaşçılarından oluşuyordu. CSK gibi bir silahlı gücü olsa da Cumhuriyet yüzyıllardır ne Mandalor ne de Huttlarla sorun yaşamadığı bir barış devrindeydi. Dolayısıyla Elçi-sınıfı kruvazör, kule ve mazgallarındaki Cumhuriyet sembolleri ile adeta barışın bir göstergesi olmuştu. CSK ayrıca barışın koruyucuları Jedi Düzeni ile de birlikte çalışıp gemilerinin hangarlarında Jedi'ların şahsi gemilerini saklamasına izin vermişti.[45]

Yargı Güçleri[değiştir | kaynağı değiştir]

"Her durumda Yargıcıların hizmet süreleri artık sona yaklaşıyor, zira Senato görünüşe göre artık yargıcı olarak Jedi'ları seçmekte."
―Sheev Palpatine, Wilhuff Tarkin'e[kaynak]
Yargı Güçleri, Cumhuriyet'in Jedi olmayan barışı koruma memurlarıydı.

Yargı Güçleri, Galaktik Cumhuriyet Yargı Departmanı'nın silahlı gücüydü.[6] Jedi'lar Senato'nun emri altında düzeni ve barışı sağlarken bir kolluk kuvveti olarak pek de dikkate alınmıyorlardı.[77] Hükûmetin memurları olarak Yargı Güçleri'ne bağlı kişilerin Danışman-sınıfı uzay kruvazörlerine erişi vardı.[41] Farklı renk ve tasarımlarından dolayı Cumhuriyet kruvazörleri genellikle Galaktik Senato delegeleri, Yüce Şansölye'nin aracıları veya Jedi Düzeni üyelerince kullanılan[84] diplomatik araçlar[85] olarak tanınıyordu.

Cumhuriyet'in son on yılında Jedi'lar Yargı Güçleri'nin yerini almış durumdaydı.[6] Bu nedenle Yargı Güçleri'de zamanla kenara itilerek ana görev gücünden ziyade Jedi'ların eşlikçisi haline getirildi.[41]

Cumhuriyet Askeriyesi[değiştir | kaynağı değiştir]

"Yeni şansölyeniz olarak ilk icraatim büyüyen Ayrılıkçı tehditini durdurmak için Büyük Cumhuriyet Ordusu'nu oluşturmak."
―Sheev Palpatine[kaynak]
Büyük Cumhuriyet Ordusu, klon askerler oluşuyordu.

Ayrılıkçı Krizi'ni durdurmak adına Senato, Büyük Cumhuriyet Ordusu'nun ve Cumhuriyet Donanması'nın kurulmasına ön ayak olacak Askeriye Yaratım Yasası'nı onayladı.[42] Zırhlı silahlar ve diğer teçhizatlarla[86] donatılan klon askerler Cumhuriyet Askeriyesi'nin bel kemiğini oluşturuyordu. Sadakat ve savaş için yetiştirilen klonlar, ismini kendilerinden alan galaktik savaş Klon Savaşları'nın geleceğini temsil ediyordu. Aldıkları eğitim sayesinde klonlar kendi başlarına düşünme becerisine sahip[38] bireyler haline getiriliyordu ve bu becerileri onları droid ordusuna karşı daha etkili[87] kılıyordu. Ayrılıkçılara karşı olan ilk muharebelerinde klon ordusu galaktik tarih boyunca görülmemiş bir askeri güç sergiledi.[87]

Klon askerler, Jedi General'lerin komuta altındaydı.

Klonların çoğu Galaktik Cumhuriyet'e asker olarak hizmet etti. Küçük bir azınlık firar veya ihanet ile anılsa da klonların geneli Cumhuriyet'e canlarını verecek kadar sadıktı. Yüce Şansölye'ye bağlı olsalar da ordu içerisinde Jedi'ların komutası altındaydılar.[87] Klon Savaşları'nın uzun yılları boyunca Jedi generaller ve klon kumandanlar arasında derin güven bağları gelişmişti.[33]

Diğer kardeşlerinden farklılık gösteren birkaç klon tipi vardı. Örneğin Gelişmiş Klon Komandoları, seçkin konumları ve bağımsız düşünebilme yetileri ile dikkat çekmişti. Diğer bir özelleştirilmiş birlik olan klon komandolar, sıradan askerler için fazla zor olan üst düzey görevler için yetiştirilen özel askerlerden oluşurdu.[86]

Cumhuriyet Donanması'nın omurgasını Venator-sınıfı Yıldız Destroyerleri oluşturuyordu.

Cumhuriyet Donanması; Acclamator-sınıfı transgalaktik askeri taarruz gemileri ve diğer tip destek gemileri de bulunduruyordu ancak ana omurgası Venator-sınıfı yıldız destroyerleriydi.[88] Hem kargo hem de asker nakletmek için uygun olan Venatorlar gemiden gemiye savaş için geliştirilmişti. Venatorların ayrıca Cumhuriyet yıldız savaşçılarını barındırmasını sağlayan geniş hangarları vardı.[89]

Cumhuriyet Donanması savaş boyunca çeşitli gemiler kullandı.[2] Savaşın başlarında V-19 Sel yıldız savaşçısı[88] ve Klon Z-95 Kelle avcısı[90] gibi modeller kullanılmıştı. Yeni tip yıldız savaşçıları donanmaya ancak savaşın son ayında kazandırılabilmişti.[2] Cumhuriyet'in ancak bir ay kullanabildiği Agresif Keşif-170 yıldız savaşçıları yıldız savaşçısı teknolojisindeki son noktayken[91] Alfa-3 Hale-sınıfı V-wing yıldız savaşçıları ise ARC-170 ve önceki V-19'un tasarım iyileştirmelerini içeriyordu.[92]

Jedi Düzeni[değiştir | kaynağı değiştir]

"Sayısılar üstünlük ve Cumhuriyet'in sadakati onların lehine."
"Şu an için. Zamanla ve dikkatli bir planlamayla her ikisini de kaybedecekler."
―Darth Maul ve Darth Sidious, Jedi Düzeni üzerine[kaynak]
Jedi Düzeni, Galaktik Cumhuriyet'e barışın ve adaletin koruyucusu olarak hizmet etti.

Galaktik Cumhuriyet, barışı ve adaleti sağlamak için Jedi Şövalyelerine[93] güvenerek onları bu görevle sorumlu tuttu.[39] Jedi Düzeni'nin de yardımıyla Galaktik Senato, galaksi de bin yıllık bir barış sağladı.[74] Jedi Düzeni, Senato'ya bağlı olsa da[2] özellikle Cumhuriyet'in son yıllarında Jedi'lar politikacıları güvenilmez olarak görüyordu. Ancak yine de Jedi'lar barışın koruyucusu olma görevlerine devam etmek için Cumhuriyet ile yakın ilişkilerini sürdürüyordu.[38]

Jedi'lar, Güçe'e hassasların yerini ancak Cumhuriyet'te doğarlarsa doğduktan hemen sonra tespit edebiliyordu.[41] Güçe'e hassas bir çocuğun Jedi'lar tarafından alınması Cumhuriyet vatandaşlarının çoğu tarafından büyük bir onur ve fedakarlık olarak görülürdü. Jedi Düzeni aldığı bu çocukların tek ailesi olur[94] ve Jedi kuralları gereğince biyolojik ailesini öğrenmelerine izin vermezdi.

Jedi Düzeni'nin yıkılması ile birikte Galaktik Cumhuriyet, Galaktik İmparatorluk'a dönüştü.

Klon Savaşları esnasında[95] Jedi Düzeni'ne bağlı on bini aşkın Jedi bulunsa da bu sayı Cumhuriyet'i savunmak için yetersizdi. Bu nedenle Jedi'lar Cumhuriyet ve Ayrılıkçılar arasındaki bu savaşa son verebilmek[51] için klon ordusunu yönetmek[38] zorunda kaldı. Ancak savaş sona erecek gibi durmadığı için Coruscant'ta Cumhuriyet ve Jedi karşıtı protestolar baş gösterdi.[1] Klon Savaşları sona erdiğinde Darth Sidious, Jedi'ları şansölyeyi ve Senato'yu devirmeye çalışmakla suçladı. Bu suçlamalara inanan Senato, şansölyelerinin Jedi Düzeni üyelerini tasfiye etmesine ve cumhuriyet yerine imparatorluk rejimini kurmasını destekledi.[2]

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

"Cumhuriyet, savaşın masrafları yüzünden iflasın eşiğinde!"
―Bail Organa[kaynak]

Cumhuriyet kredisi, Galaktik Cumhuriyet'in para birimiydi. Ancak Cumhuriyet uzayının dışında kalan Tatooine gibi sınır bölgelerinde de kullanılırdı.[41]

Cumhuriyet bin yılı aşık bir süre Jedi Şövalyelerinin de yardımıyla barış ve huzuru sağladığı için muazzam bir ekonomik güce erişmişti.[96] Barış, ticaretin tavan yapmasına ve Cumhuriyet'in giderek daha da zenginleşmesine sebep oldu. Cumhuriyet'in koruması altında Naboo ve benzeri kültür zengini gezegenler turizmden yüksek karlar elde ediyordu.[13]

Cumhuriyet devrinde şirketler galaktik politikaların belirlenmesinde etki sahibiydi.

İş sektörü, ticaretin daha da yaygınlaşması ile bir patlama yaşadı ve bu sayede büyüyen şirketler galaksinin her yerinden yeni müşteriler bulabilmek için önemli miktarda sermaye akıttı. Bu "marka oluşturma" tutkusu Ticaret Federasyonu gibi şirketler için oldukça başarılı oldu.[13] Öyle ki Ticaret Federasyonu, Cumhuriyet'in son yıllarında Galaktik Senato'da bir temsilci bile kazanmıştı.

Cumhuriyet'in Dış Halka Bölgeleri'ne doğru genişlemesi hem galaktik hükûmet için hem de özel sektör için oldukça karlıydı. Ticaret Federasyonu'nun alt bir kuruluşu olan On Bir Yıldız Reklamcılık, Cumhuriyet Ekonomik Kalkınma Bakanlığı ile yakın bir şekilde çalışarak Dış Halka'nın keşif ve kolonize edilmesine ve iç bölgelerde yaşayan alt sınıf vatandaşların Dış Halka'ya yerleşmesini teşvik etmeye yönelik propaganda faaliyetleri yürüttü. Böylelikle Galaktik Cumhuriyet yeni gezegenleri kendisine katacak; Federasyon ise Dış Halka'ya gitmek isteyen yerleşimcilerden yol ve kayıt ücretleri alarak kar elde edecekti.[13]

Cumhuriyet, vatandaşlarının savunma tahvili almalarını sağlayarak savaş için kasasına yüklü miktarda para soktu.

Ayrılıkçı Krizi ile birlikte Serenno, Raxus ve Onderon gibi önemli gezegenler Cumhuriyet'ten ayrıldı. Sonuç olarak Cumhuriyet Ayrılıkçı gezegenlerden elde ettiği kaynaklardan ve vergi gelirlerinden mahrum kaldı. Bu durum Cumhuriyet ekonomisine büyük bir darbe indirdi. Vergi gelirlerinin azalması ile birlikte Cumhuriyet'in borçları daha da derinleşti ve böylelikle oluşan Senato'daki kriz, Cumhuriyet ve Ayrılıkçılar arasında tam teşekküllü bir savaşın başlaması ile sonuçlandı.[13]

Klon Savaşları, Büyük Cumhuriyet Ordusu için yapılan harcamalar dolayısıyla galaktik ekonomiyi altüst etti ve Cumhuriyet'i iflasın eşiğine sürükledi.[97] Hükûmet durumu çözmek adına halk arasında savaş için Cumhuriyet'e destek olmanın herkesin yapması gereken bir vatandaşlık görevi olduğu fikrini yayan propaganda faaliyetleri yürütüp vatandaşlarına savunma tahvilleri sattı. Ek olarak Cumhuriyet, Coruscant gibi kozmopolit gezegenlere daha önce görülmemiş bir şekilde sivil hava aracı vergisi koyarak kasasını doldurmaya çalıştı.[13]

Savaşın ilerleyen yılarında Senato, ordu için ek klon takviyesi yapıp yapmamayı gündemine aldı.[97] Bu gibi tekliflerin kabul edilmesiyle birlikte Cumhuriyet hazinesi neredeyse boşaldı ve zamanla hükûmet Coruscant'ın alt katmanlarına her zaman sunduğu belirli hizmetleri sunamaz hale geldi.[98]

Senato, bankaların Cumhuriyet'i savaş için finanse etmesine karşılık olarak onları hükûmet denetiminde çıkarmayı onayladı.

Cumhuriyet, Klon Savaşları'nın başında bankacılık endüstrisi için belirli kurallar koysa da savaşın artan maliyeti ile birlikte savaşı finanse edebilmek için bu kuralları gevşeterek bankaları hükûmet denetiminden çıkarmak zorunda kaldı. Böylelikle uzun süren tartışmalar sonucunda Senato, Cumhuriyet finansal reform kanununu onayladı ve bankalar hükûmet denetiminden çıktı. Cumhuriyet ise kanunun hemen ardından daha fazla klon üretebilmek için bankalardan borç talep etti.[97]

Cumhuriyet'in Scipio'yu işgali ile birlikte Galaksilerarası Bankacılık Klanı'nın tüm finansal varlıkları ve işleri Yüce Şansölye Sheev Palpatine'in denetime teslim edildi. Bunun sonucu olarak Cumhuriyet, galaksinin en etkili ticaret loncalarının biri üzerinde direkt kontrol kurmuş oldu.[99]

Her ne kadar Klon Savaşları, ekonomisini derinden sarssa da Cumhuriyet hala galakside ekonomik anlamda bir süper güçtü.[96] Savaşın ilerleyen yıllarında Cumhuriyet tüm ekonomisini savaşa odaklayarak Ayrılıkçı İttifak'ı (pek çok finans baron[13] tarafından desteklenmesine rağmen) askeri ve ekonomik anlamda yıkılmanın eşiğine getirdi.[96]

Bilim ve teknoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

"Sizi temin ederim efendim, bu bomba sadece droidleri etkiliyor."
―Sionver Boll[kaynak]

Galaktik Cumhuriyet, yıldız gemilerindeki estetik ve teknolojik gelişmeler için yatırımlar yapmıştı. Cumhuriyet devrinde yükselen refahla birlikte müşterilerin talep ettiği "stil ve zarafet"i sağlayabilmek için yıldız gemileri göze güzel gelecek şekilde tasarlandı. Ancak Cumhuriyet yıkılıp İmparatorluk yerini aldığında zarafet yerine tekdüzelik, seri üretim ve boyut daha çok önemsenir oldu.[33]

Cumhuriyet askeri olarak savaşmaları için milyonlarca klon üretildi.

Klonlama bir organizmanın genetik açıdan bire bir aynısı olan bir veya birkaç kopyasının üretilmesi bilimiydi. Klon Savaşları'ndan önce ne Jedi'lar ne de Senato klon ordusunu bilmese de öğrendikten sonra bu alana Ayrılıkçıların kökünü kazımak için fazlasıyla yatırım yaptılar. Kaminoluların da bu alandaki becerileriyle birlikte klonlama teknolojisi çok ilerleyip sayısı milyonlara varan bir klon ordusu üretmeyi başardı. Yine de insan klonlama bilimi bazen hatalara sebebiyet verebilecek kadar kusurluydu. Küçük kusurlara rağmen Kaminolular yine de işlerinde çok başarılılardı. Cumhuriyet'e daha iyi hizmet sunabilmeleri için klonlar çok daha uysal ve iki kat hızlı büyüyen[33] insanlar olarak tasarlanmıştı.[38]

Klon Savaşları, Cumhuriyet'in teknolojik anlamda ilerlemesini sağladı.

Klon Savaşları dolayısıyla Cumhuriyet, askeri uzay ve kara araçları teknolojisine önderlik ediyordu. Bundan ötürüdür ki kendisi yıkılsa dahi arkasında büyük bir bilim ve teknoloji endüstrisi bıraktı. Modern askeri teknolojinin son noktası olarak görülen ana muharebe gemileri, Cumhuriyet'in Venator-sınıfı yıldız destroyerlerini geliştirmesi ile ortaya çıktı. İlerleyen zamanlarda kullanılan X-wing yıldız savaşçıları, Z-95 kelle avcısı modeli baz alınarak üretildi. BTL Y-wing yıldız savaçıları ise Klon Savaşları esnasında geliştirilse de Cumhuriyet yıkıldıktan çok sonraları ile galakside kabul gören bir modeldi. Cumhuriyet, Ayrılıkçıların Zırhlı Taarruz Tankı ve diğer droid savaş tanklarının muadili olması için karasal alanda da altı ayaklı Arazisel Taktik İnfazcı Vasıtası'nı da içeren yürüyücüleri geliştirdi. Cumhuriyet'in geliştirdiği bu yürüyücüler ilerleyen yıllarda Galaktik İmparatorluk'un da envanterinde büyük yer kaplamıştı. Hatta ve hatta İmparatorluk'un Arazisel Zırhlı Nakliye Aracı'nı, İlk Düzeni'nin ise Arazisel MegaKaliber Altı'yı geliştirmesiyle Cumhuriyet'in başlattığı bu teknoloji daha da ilerlemişti.[33]

Elektro proton bombası, tek bir atışta bir droid ordusunu yok etme kapasitesine sahipti.

Cumhuriyet Doktor Sionver Boll[100] ve Doktor Nale Se[101] gibi parlak bilimcilere de istihdam sağlayıp savaş esnasında onların uzmanlıklarındna yararlanmıştı.[54][102] Boll, bölgedeki tüm savaş drodilerini ve diğer tüm teknolojik aletleri devre dışı bırakan bir elektromanyetik dalga üretebilen deneysel bir elektro proton bombası[100] geliştirmişti.[54] Nala Se ise daha çok klonlama üzerinde uzmanlaşmış olup Cumhuriyte'in klon ordusunu ileriye taşımak için uğraşıyordu.[101] Aynı zamanda Boll da klonlamaya yabancı değildi, bunu bilen Şansölye Palpatine kendisine Zillo Canavarı'nı klonlaması emrini vermişti.[58]

Cumhuriyet Özel Silahlar Grubu, gelenekselleşmiş askeri teknolojiden sıyrılarak yeni teknolojiler geliştiren kişi veya organizasyonları denetlemek için kurulmuştu.[103] Grup, Wilhuff Tarkin ve Orson Callan Krennic[7] gibi bilim insanlardan oluşuyor ve ay boyutunda bir savaş istasyonu geliştirmek için Geonosislilerin şemalarını kullanıyordu. Grubun projeleri Cumhuriyet yıkıldıktan sonra da sürmüş ve yıllarca ertelendikten sonra ÖY-1 Ölüm Yıldızı Mobil Savaş İstasyonu İmparatorluk tarafından tamamlanmıştı. Boyutu ve gücü gezegen yok etme becerisine sahip İmparatorluk'un ÖY-2 Ölüm Yıldızı II Mobil Savaş İstasyonu'na İlk Düzen'in Starkiller Üssü'ne ve Son Düzen'in Xyston-sınıfı Yıldız Destroyerlerinin eksensel süperlazer toplarına ilham olmuştu.[33]

Toplum ve kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Medeniyet[değiştir | kaynağı değiştir]

"Kuruluşuna dair aradan geçen bin yılla birlikte tam olarak bilinmese de bitmeyen bir döngünün son parçası olarak kabul edilir. Büyük ve kudretli ağaçlar gibi Cumhuriyet'in yıkılışı da içten başladı. Çok geç olana kadar belli olmayan derin çürükler sonunu hazırladı."
―Janyor[kaynak]
Merkez Dünyalar, Galaktik Cumhuriyet'in en zengin ve prestijli gezegenleriydi.

Galaktik Cumhuriyet, insanlar ve diğer türlerden oluşan bir toplumu[13] demokratik bir federasyon[1] şeklinde yönetiyordu. Cumhuriyet'in başkenti Coruscant, ırk ve kültür çeşitliliğinden dolayı "galaksinin atan kalbi" olarak tanımlanıyordu.[96] Trilyonların yaşadığı bir galaktik hükûmet içerisindeki bu derece çeşitlilik için herkesi memnun edici kurallar kurmanın zorluğuna rağmen Lina Soh gibi başarılı şansölyeler bunu sağlamayı başardı. Soh, şansölyeliği boyunca herkesin hayat standartını yükseltmeyi öncelik edinerek herkesi birleştirmişti. Diğerleri ise imkansız sözler vererek, tehditler savurarak veya gücünün kötüye kullanarak bu başarıyı yakalayamadı.[45]

Coruscant'ın da aralarında yer aldığı Merkez Dünyalar, Cumhuriyet'in en gelişmiş sistemleriydi. Galaksinin bu bölümündeki gezegenlerin bazıları Eski Cumhuriyet, İmparatorluk ve Yeni Cumhuriyet'e başkentlik yapmıştı. Merkez Dünyalar'ın bu refahı onları Cumhuriyet'in en zengin ve prestijli üyeleri yaparken uzak bölgelerdeki üyeler ile aralarında sürtüşmelere sebebiyet verdi. Merkezde yaşamayanlar burada yaşayanları "Merkez Dünyalı" olarak adlandırıp kibirli, yetki sahibi ve diğer bölgelerin refahını ve ihtiyaçlarına karşı umursamaz kişiler olarak görüyordu. Cumhuriyet'in politikalarına halkın genel eleştirisi uzak bölgeleri fazla önemsemeyip merkez gezegenleri el üstünde tutmasıydı.[33]

Cumhuriyet'in başkentinde suç ve yoksulluk çok azdı.

Coruscant, uzak bölgelerde yaşayanlar tarafından Merkez Dünyalar'ın aşırı zenginlik ve ayrıcalıklarının bir sembolü olarak görülüyordu. Galaktik başkent olarak özel bir statüde olan gezegen, galaktik tarih boyunca tüm gezegeni kaplayacak ve katlar halinde olan tek bir şehir şeklinde inşa edilmişti. En uzun gök delenler gezegenin normal yüzeyinden beş bin kat yukarıya kadar ulaşırken Coruscant'ın ünlü konfor ve zenginliğine sadece yüzeyde yaşayanlar erişebiliyordu. Eşitsizlik o kadar derindi üst katlar lüksüyle ün salmışken alt katlar suç, yoksulluk ve doğal gün ışığından uzaklıklarıyla ün salmıştı.[33]

Cumhuriyet mimarisi, yapılarının nefes kesici hatları ile tanınıyordu. Özellikle Klon Savaşları esnasında Cumhuriyet git gide brütalist ve sert bir mimari tarza geçiş yapsa da eski zarafet Coruscant'ta hala göze çarpıyordu. Orson Krennic gibi askeri mimarlar ile başalayan değişim en sonunda Cumhuriyet mimarisinin İmparatorluk mimarisine evrilmesiyle sonuçlandı.[104]

Galaktik Ortak Lisan, Cumhuriyet'teki[105] özellikle insanlar[106] ve Pantoralılar tarafından kullanılan başlıca lisandı.[107] Ortak Lisan'ın gramer ve kelime açısından değiştirilmiş ağır bir aksanı Naboo'da Gunganlar tarafından konuşulurdu.[41] Sith lisanı olarak bilinen ur-Kittât'dan çeviriler yapmak Galaktik Cumhuriyet yasalarına göre suç teşkil ediyordu. Bu durumun bir sonucu olarak protokol droidleri Sith dilinden çeviri yapamayacak şekilde programlandı. Darth Sidious, bu yasağın sebebini Cumhuriyet'in Sith Düzeni'nin bilgilerinden korkmasına yoruyordu.[108]

Uzun süren refahla birlikte Cumhuriyet vatandaşları galaktik siyasetten uzaklaşarak kendilerini zevk ve eğlenceye verdi.

Cumhuriyet'in bir barış devri yaratmasın bir sonucu olarak halk arasında sosyallik tavan yaptı. Öyle ki bazı etkinlikler galaktik anlamda bilinir olmuştu. Aslen bağımsız Dış Halka gezegeni Tatooine orijinli olan Boonta Arifesi Klasiği gibi etkinlikler Merkez Dünyalar'da büyük bir ilgi ile kutlanıyordu. Klon Savaşların'dan önceki Cumhuriyet dönemi, vatandaşların galaktik siyasetten uzaklaşarak kendilerini zevk ve eğlenceye veriği bör dönem haline gelmişti. Profesyonel pod yarışları, sirkler ve diğer dikkat dağıtıcılar halkın Galaktik Senato'daki artan yolsuzluklar ile ilgilenmemesine sebebiyet verdi.[13]

Jedi Düzeni, prestijden ve ünden kaçınarak hizmet ettikleri Cumhuriyet için kendilerini gizemli kılıyordu.

Cumhuriyet yüzyıllarca süren varlığı boyunca değişimlerle uğrasa da Jedi Düzeni antik geleneklerine bağlı kaldı ve böylelikle geleceği karşı geçmişi savunan Jedi Kodu ile halkın yeniliğe olan açlığı büyük çelişkiler oluşturdu. Merkez Dünyalar halkı ün ve moda gibi yenilikçi şeylerin peşinden koşarken inanç ve gelenek gibi Jedi prensipleriyle çok az ilgileniyorlardı. Bu farklılıklara rağmen Jedi'lar yine de Jedi Düzeni yıkılana dek Cumhuriyet'in varlığını korumaya çalışıp bunu başardılar. Kurumsallaşmış firmalar, arasında fazlasıyla yaygın olan reklam yaparak kendilerini tanıtma isteği Jedi Düzeni içerisinde yok denecek kadar azdı. Jedi'ların kahramanlıklarını bizzat görenler[109] ve Güç yeteneklerine sahip olanlar dışında vatandaşların çoğu Jedi ve Güç gibi kavramlara çok uzaktı. Bu bilinmezler içerisinde Jedi'lar halk arasında mistik bir tarikattan, savaş çığırtkanı bir militan tarikatına çok farklı şekilde anıldı.[13]

Dosya:Republic Emblem (unification wars).svg
Cumhuriyet'in Klon Savaşları esnasında kullandığı amblem.

Cumhuriyet'in giderek genişlemesinin bir sonucu olarak halk arasında bunun hep devam edeceği yönünde bir kader inancı yayıldı. Bu inanç halkın Cumhuriyet'in giderek dış halkalara doğru genişlemesine destek olması ve kendilerini bunun bir parçası olarak hissetmesi için Cumhuriyet propagandacıları tarafından var edildi. Klon Savaşları esnasında savaşın ve Cumhuriyet'in propaganda faaliyetleri ile birlikte vatanseverlik duygusu halk arasında patlama yaşadı. Vatanseverliği övücü propagandalar bütün bir nesli Cumhuriyet için ölmeye hazır hale getirse de Büyük Cumhuriyet Ordusu sadece klonlardan oluştuğu için orduya katılamadılar. Orduya katılamasalar da Cumhuriyet vatandaşları; savunma tahvilleri almak, ihanetleri bildirmek ve savaş için kendilerinden fedakarlık yapmak konusunda kendilerini yükümlü hissettiler.[13] Klon Savaşları boyunca Güç'ün önderliğinde[110] birleşik bir galaksiyi temsil etmeye başlayan Cumhuriyet arması savaş makinelerine ve hanedan sembollerine işlenerek daha da göze çapar hale getirildi.[13]

Cumhuriyet, Dış Halka'ya doğru genişlese de bölge Merkez Dünyalar kadar istikrarlı bir hale getirilebilmek için yeterince gelmişmiş değildi. Galaksinin en büyük bölgesi olan Dış Halka çok fazla gezegene ve türe ev sahipliği yapıyordu. Gerek bu çeşitlilik ve fazlalık gerekse de merkezden uzak olması dolayısıyla Cumhuriyet, Dış Halka üzerinde yeterince denetime sahip değildi. Bu nedenledir ki bölge seyrek nüfuslu, kanunsuz ve gelişmemiş olarak görülüyordu. Yine aynı nedenler Cumhuriyet kanunlarına göre yasak olan ödül avcılığı, kaçakçılık[33] ve köle tüccarlığı[41] gibi yasa dışı faaliyetleri burada yaygın kılıyordu.

Yabancı düşmanlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

"Gunray'in liderliği boyunca Ticaret Federasyonu kendilerine yapılan ayrımcılığa yüksek sesle karşı çıkmıştı."
―Janyor[kaynak]
Neimodialılar genel olarak şişman, açgözlü ve her an ihanet edebilecek plutokratlar olarak anılıyordu.

Yüksek Cumuhriyet Devri'nde Şansölye Soh, Cumhuriyet'teki pek çok farklı türü birleştirebilemk için "Hepimiz Cumhuriyetiz" kalıbını kullanmıştı[45] ancak yine de bu derece etnik çeşitliği olan bir toplumda yabancı düşmanlığı büyük bir sorundu. Cumhuriyet hükûmeti her ne kadar üyeler arasında birlikteliği desteklese ve duyarlı türlerin köle olarak alınıp satılmasını yasaklasa da[13] bazı türlere karşı belirli önyargılar[41] varlıklarını sürdürmüştü. Örneğin Neimoidialılar obez, iki yüzlü ve cimri olarak kabul edilirdi. Bu algının temeldeki sebebi ise Neimodia kültürüne göre gençlere "en uyumlunun hayatta kalacağı" fikrinin verilmesiydi.[13]

Ticaret Federasyonu, kendilerine yapılan yabancı düşmanlığını çarpıtarak kendilerini eleştiren ve Federasyon'un etkisini azaltmaya çalışan herkesi yabancı düşmanı olmakla suçladı. Muunlar da aynı şekilde Galaksilerarası Bankacılık Klanı üzerindeki tekellerinden ötürü bir imaj problemi yaşamıştı. Yine de Muunlar, Neimoidialıların aksine bunu düzeltmeye çalışmayıp kendi işleri ile ilgilendiler. Halk arasındaki bu kötü algı Muunların yaptığı reklamlara karşı "uzak ve kopuk" görüşünün oluşmasını sağladı.[13]

Klon Savaşları esnasında insan olmayan türlerin çoğunun Bağımsız Sistemler Konfederasyonu'na katılmasının bir sonucu olarak insan olmayan ırklara karşı önyargı oluştu. Başkan Yardımcısı Mas Amedda, medyada Cumhuriyet'in kozmopolit yapısını hatırlatıcı içerikler ürettirerek bu algıyı kırmaya çalıştı. Ancak Amedda'nın tüm çabalarına rağmen HoloNet Haber kaynakları Başkan Yardımcısı'nın meclisteki tek Chagrian olarak kendi kendini buraya getirdiğine yönelik haberler yaptı. Sonuç olarak halk Amedda'nın güç ve birlik mesajlarına tepki göstererek kendisini egoist bir narsist olarak değerlendirdi.[13]

Klon Savaşları, Cumhuriyet vatandaşları arasında droid karşıtı düşünceyi geliştirdi.

Klon Savaşları sırasında Ayrılıkçıların askeri güç olarak savaş drodileri kullanmasının bir sonucu olarak Cumhuriyet vatandaşları arasında droid karşıtı düşünce bir üst seviyeye ulaştı. Drodiler uzun zamandır galaktik toplumun bir parçası olsa da her zaman organik bir sahipleri vardı ancak savaş droidlerinin yaptıkları ile birlikte halk drodilerin biyolojik yaşamı tehdit ettiğini düşünmeye başladı. Cumhuriyet ise halk arasındaki bu duygudan yararlanarak drodileri acımazsız yıkım aletleri olarak gösterdi. B1-serisi savaş drodileri, B2 serisi süper savaş droidleri ve droidekalar "droid terörü" olgunu somutlaştırırken savaş için üretilmeyen droidler ise Cumhuriyet'in güvenliği için başka bir "droid tehdidi" oluşturdu. Öyle ki Merkez Dünyalar'da yaşayan varlıklı nüfus arasında şahsi drodilerinin casus yazılımlarla hain halinde getirilebileceğine dair derin bir korku oluşmuştu.[13]

Jedi Düzeni her ne kadar Cumhuriyet'e bin yıl boyunca hizmet etse de[33] Klon Savaşları yüzünden halk arasında Jedi karşıtı düşünce de yaygınlaşmıştı.[13] Sith'ler, Jedi'lar ve halkı[93] birbirinden uzak düşürmeyi amaçlayarak bu doğrultu da Klon Savaşları'nı kullandı.[13] Jedi Düzeni, savaşa hızlı ve kesin bir son vermeye çalışsa da[2] pek çok vatandaş Jedi'ları savaş çığırtkanı olarak gördü. Bu algı Jedi'ların halk arasındaki imajlarını pek de önemsememeleri yüzünden daha da yayıldı. Eğer Düzen, halka hizmet etmeyi halkın ilgisini çekmeye tercih etmeseydi Jedi karşıtı düşünceler bu kadar kolay yayılamazdı.[13]

Astrografi[değiştir | kaynağı değiştir]

"Cumhuriyet görevlileri ve sanatçıları Cumhuriyet'in hükmünü halkadan halkaya genişletirken vatandaşların da bunu desteklemelerini sağlamaları için işbirliği yaptı."
―Janyor[kaynak]
Coruscant, Merkez Dünyaların kalbinde yer alıp Cumhuriyet'e başkente yapmıştı.

İnsanoğlunun doğduğu yer[111] olan Coruscant, Cumhuriyet'e başkentlik[13] yapıp yayılımının merkez üssü olmuştu. Merkez gezegenlerin vatandaşları seyir fenerlerinin de yardımıyla Üçüncül Usaita sistemi gibi[112] dış halkalara yaşamaları için yönlendirildi. Bu sayede hem kişiler yeni bir hayat kuruyor hem de Cumhuriyet dış halkalara doğru genişliyordu.[113]

Galaktik Cumhuriyet, Merkez Dünyalar'dan Dış Halka Bölgeleri'ne kadar bilinen galaksiye hükmetmişti. Coruscant[13], Hosnian Prime[114] ve Alderaan gibi Merkez Dünyalar gezegenleri en eski ve en prestijli üye gezegenler olup Cumhuriyet'in kalbi olarak nitelendiriliyordu.[115] Cumhuriyet'in yürüttüğü genişleme politikalarının bir sonucu olarak giderek daha da genişledi.[13] Orta Halka'da yer alan Naboo gezegeni Cumhuriyet'e[55] YSÖ 867'de katılmıştı.[116]

Dosya:The Galaxy - TROS Visual Dictionary.png
Galaktik Cumhuriyet bin yıl boyunca bilinen galaksiyi yönetmiş demokratik bir federe devletti.

Cumhuriyet gücünün ve parasının büyük bir bölümünü Merkez Dünyalar'dan Orta Halka sınırlarına kadar olan bölüm için kullanıyor ve diğer bölgeleri daha gevşek tutuyordu. Öyle ki şirketler ve çeşitli örgütler yasa dışı faaliyetlerini bu gibi uzak yerlerde yürütüyordu. Alt sınıf arasında aşırı nüfus ve yoksulluk gibi gibi sıkıntılar artarken Cumhuriyet ilgisini halkına değil Dış Halka'ya doğru genişlemeye verdi.[13]

Ayrılıkçı Krizi sırasında Cumhuriyet kontrolü sağlamaya çalışsa da Ayrılıkçı İttifak'ın gezegenlerinde kontrolünü hızla kaybetti. Klon Savaşları sırasında sınırları pek çok defa değişen Cumhuriyet, kimi gezegenleri kaybetti kimilerini ise tekrar topraklarına kattı. Kayıpları olsa da Cumhuriyet savaş ile birlikte daha önce sınırlarının dışında kalan gezegenleri de kendine kattı. Buna en büyük örnek gizlice Ayrılıkçı Droid Ordusu'nun üretlidiği Geonosis'ti.[13] Cumhuriyet ordusu savaşın hemen başında Geonosislilerin ana vatanını işgal etse de Ayrılıkçılar'ın gezegeni tekrar ele geçirmesiyle birlikte Cumhuriyet ikinci kere gezegeni ele geçirmek zorunda kaldı.[42] Kamino hükûmetinin[13] Cumhuriyet'e katılmasıyla birlikte galaksi dışı[117] bir gezegen Cumhuriyet'e üye olmuş oldu ve Senato'da temsil edilme hakkı kazandı.[13]

Sahne arkası[değiştir | kaynağı değiştir]

Galaktik Cumhuriyet'ten ilk defa 1977'de George Lucas'ın yönettiği Star Wars canon filmi Star Wars: Bölüm IV Yeni Bir Umut'ta Eski Cumhuriyet olarak bahsedildi.[15] İlk defa "Galaktik Cumhuriyet" olarak anılması ve gösterilmesi ise yine Lucas tarafıdan yönetilen Star Wars: Bölüm I Gizli Tehlike'de 1999'da oldu.[41]

Görünümler[değiştir | kaynağı değiştir]

Canon dışı görünümler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]